Çinli yatırımcılar kripto yasağına rağmen ilgisini koruyor
Çinli kripto yatırımcıları, ülkenin madencilik ve dijital para işlemlerine karşı aldığı katı önlemlere rağmen kazanç elde etmeye devam ediyor.
2020 yılında Çin, kripto para piyasasında aktif bir oyuncuydu ve küresel Bitcoin (BTC) madenciliği hash oranının %75’inden fazlasını oluşturuyordu. Hükümetin tüm kripto para birimlerini baskı altına almasının ardından her şey değişti. Son zamanlarda yatırımcılar gelecek vadeden yeni varlıkları ararken katı düzenlemeler biraz gevşemiş gibi görünüyor.
Çinli Bitcoin yatırımcıları, BTC alım satımlarındaki hacimde önemli bir güç olmaya devam ediyor ve son kripto para satışına katılımları, ülkedeki düzenleyiciler tarafından getirilen yeni kısıtlamalardan daha çok piyasa fiyatlarındaki dalgalanmalardan kaynaklanıyor.
Çin, yasaklara rağmen milyarlarca dolarlık kripto ticareti yapıyor
Chainalysis raporuna göre, Temmuz 2022 ile Haziran 2023 arasında Çin kripto para piyasası 86,4 milyar dolarlık kripto işlem hacmi gerçekleştirdi. Toplamın %3,6’sını oluşturan 10.000 ila 1 milyon dolar arasındaki büyük perakende işlemler, küresel ortalamanın neredeyse iki katını oluşturuyor.
Çinli yatırımcılar kısıtlamaları nasıl aşıyor?
Reuters, 2021’den beri Çin’de kripto para ticaretinin yasak olmasına rağmen Çin borsasında son üç yılda yaşanan kayıpların yatırımcıları tekrar kripto paralara yönlendirdiğini bildiriyor. Shanghai’da üst düzey bir finans yöneticisi olan Dylan Run, Bitcoin’den “altın gibi güvenli bir liman” olarak bahsediyor.
Run, 2023’ün başlarında Çin ekonomisi ve borsasındaki gerilemeyi fark ederek fonlarının bir kısmını kripto paralara kaydırmaya başladı.
Resmi olarak yasaklanmış olsa da kripto para ticareti Çin’de erişilebilir olmaya devam ediyor. Çin ülke vatandaşları, Bitcoin gibi tokenları OKX ve Binance gibi platformlarda ya da tezgah altı yöntemlerle alıp satmaya devam ediyor. Yatırımcılar arasında kripto para satın almak için yabancı banka hesap açmak yaygın bir diğer eylemdir.
Çeşitli kripto ödeme yöntemleri
Çin’in kripto para yasağıyla birlikte yatırımcılar fonlarını yönetme konusunda daha yaratıcı hale geldi. Reuters’ın bildirdiğine göre Dylan Run, Çin vatandaşları resmi olmayan kurumlar aracılığıyla kripto para satın almak için müşteri sayısı az olan bankaların banka kartlarını kullanıyor. Yetkililerin dikkatini çekilmemesi için ise işlemler 50 bin yuanın (yaklaşık 6,978 dolar) altında tutuluyor.
Yatırımcılar kripto para birimlerini transfer etmek için nakit ya da banka havalesi gibi çeşitli yollara başvurdular. Chengdu ve Yunnan gibi şehirler kripto yatırımcıları için merkez haline geldi ve hükümet denetimine karşı bir soluklanma imkanı sunuyor.
Wall Street Journal’a göre Çinli yatırımcılar kripto para ticareti için WeChat ve Telegram gibi sosyal ağlara da yöneliyor. Bu tarz mesajlaşma uygulamaları, merkezi borsalara (CEX) olan ihtiyacı atlayarak Çinli yatırımcıların diğer kripto yatırımcıları ile iletişime geçebilmesine imkan tanıyor.
Yaptırımların daha az sıkı olduğu kırsal bölgelerde dijital varlıkların fiziksel ticareti yaygın. Yatırımcılar genellikle cüzdan adreslerini paylaşmak ya da nakit olarak veya bankalar aracılığıyla işlem yapmak için kafe veya çamaşırhane gibi halka açık yerlerde buluşmaktadır.
Hong Kong kripto piyasası
Hong Kong, Çin vatandaşlarına yıllık 50 bin dolar döviz satın alma hakkı verdiği için bazı kişiler bunu Hong Kong piyasasında kripto para satın almak için kullanıyor.
Çin’in 135,7 trilyon dolarlık emlak piyasasındaki volatilite devam ederken yakında daha fazla vatandaş oynaklığı azaltmak için kripto paralara yönelebilir. Hükümetin bir zamanlar dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin kritik bir itici gücü olan emlak sektörünü desteklemesine rağmen 2023 yılını yaklaşık dokuz yıl içinde yeni ev fiyatlarında en sert düşüşle kapattı.
İsmi açıklanmayan bir Hong Kong kripto borsası yöneticisi Reuters’e yaptığı açıklamada, yatırımcılarının neredeyse her gün kripto para piyasasına girdiğini paylaştı. Çin’in ekonomik gerilemesi sonucunda “geleneksel yatırımları riskli, belirsiz ve hayal kırıklığına uğratıcı hale getirdi bu nedenle insanlar varlıklarını denizaşırı ülkelerde değerlendirmek istiyor” şeklinde yorumda bulundu.
Bu sadece perakende yatırımcılar için geçerli değil. Çinli brokerlar ve diğer finans kurumları da kripto para piyasasına girmeye başladı.
“Eğer kötü bir borsa yatırım aracı ya da başarısız bir halka arzdan etkilenen Çinli bir yatırım danışmanıysanız hissedarlarınıza ve yönetim kurulunuza sunabileceğiniz merkeziyetsiz yatırım araçları mevcut.”
Anonim Hong Kong kripto borsası yöneticisi
Ant Group’un Alipay’i ve Tencent’in WeChat Pay’i gibi fintech platformları da vatandaşların kripto para birimlerine yatırım yapmasını kolaylaştırdı. Bu platformlar, kullanıcıların yuanı bayilerde stablecoinlere dönüştürmesine olanak tanıyor ve bu paralar daha sonra çeşitli borsalarda kripto para ticareti yapmak için kullanılabiliyor.
Chainalysis’e göre Çin ve Hong Kong arasında giderek yakınlaşan ilişki, Hong Kong’un bir “kripto merkezi” olarak büyüyen statüsünün, Çin hükümetinin dijital varlıklar konusundaki rotasını değiştirmesine ya da en azından kripto girişimlerine daha açık hale geldiğine işaret edebileceği yönünde bazı çıkarımlar yapılıyor.
Yanlış coğrafi konum
Bazı kullanıcılar hesaplarını kripto borsa platformlarına VPN sayesinde coğrafi kısıtlamaları atlayarak kullanmaya devam ediyor. Yalnızca Mayıs 2023’te Binance borsasındaki Çinli yatırımcıların cirosu 90 milyar dolara ulaştı. Bu toplam ciro miktarının yaklaşık %20’sine tekabül ediyor.
Geçen yılki raporda bazı yatırımcıların vatandaşlık da dahil olmak üzere sahte belgelerle kripto para hesapları açtığı vurgulanmıştı.
Bu yatırımcılar sahte ikamet ve banka bilgileri vererek Müşterini-Tanı (KYC) protokollerini atlatmaya ve düzenleyici tedbirlerini ihlal eden hesaplar açmaya odaklanmış durumda. Kripto para ticaretine yönelik bu alışılmadık yaklaşım, ülkenin katı düzenleyici ortamıyla tam bir zıtlık oluşturuyor.
Çin kurtuluşu kripto paralarda arıyor
Uzmanlar, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerindeki artışın geleneksel Çin yatırımlarının düşük performans göstermesinden kaynaklanmasına bağlıyor. Gayrimenkul sektörüne yönelik baskılar ve devam eden ekonomik geçiş sürecinin, hisse senetleri ve gayrimenkul gibi geleneksel yatırım yollarını daha az cazip hale getirdiği belirtilmekte. Sert yaptırımları olan bir devlette şeffaf olmayan yönetim, düzenleyici belirsizlik ve zayıf kredi derecelendirme sistemi önemli ekonomik zorlukların ana nedenleri arasında yer veriliyor.
Mevcut koşullar borsa çöküşünü hızlandırmış ve Çin’in ekonomik ortamının geleceğine ilişkin endişeleri artırmış durumda. Bu nedenle kripto para birimleri, Çin ekonomisinin çalkantıları arasında istikrar ve büyüme potansiyeli sunan uygun bir alternatif olarak ortaya çıkıyor. Çinli yatırımcıların kripto para yatırım miktarlarındaki artış, değişen ekonomik ve baskın düzenleyici yasalarına yanıt olarak tepkiyi işaret ettiğini söyleyebiliriz.
