CBDC Nedir?
CBDC, merkez bankaları tarafından üretilen ve yönetilen kripto paralara denir. Kripto para gibi sadece sanal ortamda var olurlar ancak fiyatı, fiat para birimine sabittir. 100’den fazla ülke CBDC nedir ve olası etkilerini gözlemek adına pilot çalışmalarına başladı.
Stablecoin ile sıkça karşılaştırılan CBDC coin, merkeziyetsiz değildir. Fiyat istikrarı özel bir şirket ya da proje ekibi tarafından korunmaz; likidite miktarı ve fiyat istikrarının korunup korunamayacağını devlet tarafından karar alınır.
CBDC nedir?
Merkez Bankası Dijital Paralar (CBDC), finansal hizmetleri desteklemek, para politikasını belirlemek ve yurt dışı anlaşmalarda kullanılmak adına para birimi olarak merkez bankaları tarafından üretilir. Teknik anlamda CBDC varlıkları kimlerin ve nereden satın alınabileceği bilinmiyor ancak genel kanı, kripto borsaları yerine geleneksel bankalar üzerinden alınabileceğidir.
Merkez bankası para birimleri, teorik olarak kripto paranın oluşumuna ters yapıdadırlar. Her CBDC blok zinciri üzerine inşa edilmeyebilir ve böyle bir hususta ilgili sanal varlığın tüm çekiciliği ortadan kalkacaktır. Fiziksel para birimleri, darphanelerde basılırken devlet kontrolündeki sanal varlıklar blok zinciri ekosisteminde birkaç dakika içerisinde oluşturulabilir. Süreç, en az 10 kat daha hızlı ve masrafsızdır.
Teorik bir yaklaşımda bulunacak olursak Avrupa Birliği (EU), Türk Devletleri Teşkilatı (TDİK) ve Avrasya Ekonomi Topluluğu (EURASEC) gibi örgüt ve teşkilatlanmalar kendi aralarında tek bir CBDC coin ile ticaret gerçekleştirebilir. Bu tarz demokratik bir kararın alınması her üye ülkenin çıkarına yönelik etkili bir çözüm olabilir.
CBDC coin artıları
CBDC’ler finansal sisteme bir dizi fayda sunma potansiyeline sahiptir. CBDC ne demek tam anlamıyla anlaşıldıysa maddeler halinde artılarını inceleyelim.
- Daha güvenli ve takibinin kolay olması
- Anlık para transfer işlemlerinin daha hızlı ve ucuz gerçekleştirilebilmesi
- Takibinin kolay olması
- Bankaların çökmesinden kaynaklı oluşan riskin ortadan kalkması
- Uygun coin basım maliyeti
Hangi ülkelerin resmî kripto paraları var?
Aktif olarak 100’den fazla ülke CBDC coinlerin olası etkilerine dair araştırmalarını sürdürmekte. Bunun yanında Bahamalar, Jamaica ve Nijerya ise resmi olarak merkez bankası coinlerini duyuran ilk ülkeler olmuştur. Ek bilgi olarak Çin, Mart 2022’den itibaren 4 şehirde e-CNY coini kısıtlı birkaç alanda ödeme aracı olarak kullanılmasına izin vermiştir.
