Hangi Türkçe Web3 alan adları sahiplenildi?

Web3 alan adları, merkeziyetsiz internet ekosisteminde kullanılan, blok zinciri teknolojisine dayalı yeni nesil alan adlarını ifade etmektedir. Türkçe alan adlarına yönelik talebi ve web3 domain projelerini inceleyelim.

Gemini raporuna göre Türkiye, kripto sahiplik oranında lider konumda. Yüksek benimsenme oranının yer aldığı bir ülkede vatandaşlar alan adlarını sahiplenmeye ve Web3’de kendilerine yer ayırtmaya başladı. Geleneksel Web2’nin merkezi yapısından farklı olarak Web3 alan adı, tamamen merkeziyetsiz bir yapı üzerinde çalışır.

Blok zincirindeki akıllı sözleşmelere dayanmaktadır ve genellikle kripto cüzdanlarıyla entegrasyon sağlamak, merkeziyetsiz uygulamalara erişim sağlamak gibi bir işlev sunar.

Web3 alan adları, Ethereum ve benzeri blok zinciri platformları üzerinde çalışır ve bu, alan adlarının blok zincirindeki akıllı sözleşmeler aracılığıyla yönetildiği anlamına gelir. Alan adları, zincir üzerindeki bir varlık gibi düşünülebilir ve sahipliği, transferi ve yönetimi blok zinciri üzerinden gerçekleştirilir.

Türkçe Web3 alan adlarına yönelik talep

Web3 domain sağlayıcısı Ethereum Name Service, kişilerin Web3 uzantılı domainleri satın almasına izin verir. Türkçe karakterler desteklenmiyor olsa da kişiler Türkçe şehir, isim ya da kelimeleri sahiplenebilir. Örneğin istanbul.eth alan adının sahibi henüz domain adresini satma taraftarı olmadığı için fiyatı belirlenmedi. Ancak İstanbul içeren alan adları arasında en yüksek fiyata satılan “istanbulrealestate.eth” oldu ve 0,05 ETH karşılığında alıcı buldu. 5 yıl önce ise “ankara.eth” alan adı yaklaşık 3.400 lira değerinde 0,42 WETH’ye satıldı.

“turkiye.eth” alan adı da benzer şekilde satışta değil ve herhangi bir talep görülmüyor ancak “turkey.eth” alan adı başlangıçta 2 ETH’ye satıldı ve en son satışı gerçekleştiren kişi 4 ETH’ye (314.000 lira) başka bir alıcı buldu.

Diğer büyükşehirler arasındaki İzmir için oluşturulan “izmir.eth” 0,03 ETH, Antalya alan adı “antalya.eth” 0,08 ETH ve “mardin.eth” 0,04 ETH karşılığında el değiştirdi. sirnak.eth, bolu.eth ve bartin.eth domain adresleri ise henüz bir alıcı bulamadı, herhangi bir birey minimum 1 yıl boyunca 0,0022 ETH (500 Türk Lirası) karşılığında satın alabilir. Trabzonspor için oluşturulan “trabzonspor.eth” ise 0,45 ETH’ye satın alındı.

Unstoppable Domains tarafından satılan alan adlarında ise “istanbul.crypto” 68.200 lira karşılığında alıcı bekliyor. Eylül 2024 itibarıyla satışta bulunan diğer alan adları ise şunlar:

• ankara.crypto: 40.920 Türk Lirası (1.200 dolar)
• ankara.wallet: 20.450 Türk Lirası (600 dolar)
• antalya.crypto: 68.200 Türk Lirası (2.000 dolar)
• antalya.wallet: 34.100 Türk Lirası (1.000 dolar)
• turk.crypto: 13.400 Türk Lirası (400 dolar)
• izmir.crypto: 10.230 Türk Lirası (300 dolar)
• adana.wallet: 5.220 Türk Lirası (150 dolar)
• konya.crypto: 10.230 Türk Lirası (300 dolar)

TÜİK tarafından yayınlanan Türkiye’de yeni doğan bebeklere en çok verilen isimler listesinde yer alan Alparslan, Yusuf, Göktuğ isimleri yer aldı. Kız isimleri sırasıyla Asel, Zeynep ve Defne oldu.

Bu isimler arasında Alparslan, Göktuğ, Asel, Zeynep ve Defne adları için oluşturulan ENS alan adları satışa koyulmadı. Ancak “yusuf.eth” alan adı Kasım 2021 tarihinde 0,3 ETH’ye satın alındı.

Web3 alan adı hizmetleri

Web3 alan adları için çeşitli sağlayıcılar bulunmaktadır. Yaygın kabul görmüş girişimler Ethereum Name Service ve Unstoppable Domains’tir.

Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan Ethereum Name Service, “.eth” ile biten alan adlarını kişilere sunmakta ve sunulan alan adı, cüzdan adresleri veya dosya paylaşım ağı gibi merkeziyetsiz depolama çözümleri ile entegre çalışabilir. Veriler, Eylül 2024’te aylık 240 ETH’lik satışın yapıldığını ve 717.408 adet yeni domain sahibi olduğunu gösteriyor. ENS alan adlarının yaklaşık 132 bin sahibi olduğu ve şu ana kadar 47,84 milyon dolarlık satış gerçekleştirdiği bildirildi.

Polygon ağında faaliyet gösteren Unstoppable Domains, “.crypto, .nft, .wallet, .blockchain, .bitcoin, .zil, .x, .dao ve .888” alan adlarını sunmaktadır. Toplamda 2,19 milyon dolarlık domain satışı gerçekleşirken, alan adı sahiplerinin sayısı 495 bini aşmış durumda.

En pahalı alan adları

CoinGecko tarafından hazırlanan bir rapor, 2021 – 2023 yılları arasında satılan en pahalı alan adının 9 Ekim, 2021’de 1,51 milyon dolar değerindeki olan 420 ETH’ye satılan “paradigm.eth” olduğunu gösteriyor. 999 ENS alan adı koleksiyonundaki “000.eth” 317 bin dolar karşılığında satılarak ikinci en pahalı Web3 alan adı konumuna yerleşti.

Listenin devamında ise Ethereum Name Service tarafından sunulan .eth domain adresleri yer almakta. 2022 yılının 2 Mayıs – 8 Mayıs haftasında 8.489 ETH satış hacmine ulaşarak rekor kıran ENS koleksiyonunun haftalık satış hacmi 2024 yılında 100 ETH’nin altına kadar gerilemişti.

2022’nin sonlarında aylık satış hacmi 200 bin doların üzerine çıkan Unstoppable Domains’e yönelik talep Nisan 2023’ten itibaren azalarak 149 bin dolardan 10,3 bin dolara kadar %93’ten fazla gerileme kaydetti. 2024 yılına gelindiğinde ise Mayıs 2024’te 680 bin dolardan fazla satış hacmi ile rekor kırdı.

Web3 alan adlarının kullanımı

Web3 alan adları, kripto cüzdan adreslerinin basitleştirilmesine, merkeziyetsiz web sitelerinin oluşturulmasına, kimlik yönetimine ve NFT veya dijital varlık yönetimine olanak tanımaktadır. Bunun yanı sıra, entegrasyonların kolaylaştırılmasını sağlamakta.

Gelecekte ise kullanıcılar tek bir Web3 kimliğiyle farklı platformlara erişebilir, dijital varlıklarını yönetebilir ve kendilerini doğrulayabilmesi planlanıyor. Gelecekte merkeziyetsiz sosyal medya platformlarının yaygınlaşmasıyla kullanıcılar içeriklerine doğrudan sahip olması ve gelir elde etmesi mümkün olabilir.

Ethereum uzantısına sahip alan adı, ICANN gTLD gereksinimlerini karşılamadığı ve sonsuza kadar web3 olarak tutulacak türdendir. Diğer Web3 alanlarından “.crypto, .nft ve .wallet” gibi 15+ domain, şu anda geleneksel DNS araçları ile birlikte çalışmayan ancak gelecekte gTLD’ler için ICANN standartlarına uygun alan adları olduğunu vurgulayalım.

Aynı zamanda Web3 alan adları, metaverse ve oyun dünyasında kimlik yönetimi, dijital varlık alım satımı ve kullanıcı etkileşimlerini kolaylaştırabilir. Alan adları, DAO’lar için yönetim mekanizmalarının da bir parçası olabilir.