Kripto paranız mı var? Bilim insanlarına göre bir psikopatsınız
Yakın zamanda yayımlanan bir araştırmada, kripto para yatırımcılarının ‘analitik düşünceyle ilişkili faktörleri daha düşük düzeyde sergilediği’ ortaya koyuldu. Peki bu gerçekten doğru mu?
Kripto varlık sahibi olan insan gruplarını araştıran yeni bir bilimsel çalışma yayınlandı ve bu çalışma pek de hoş bir tablo ortaya koymuyor. Araştırmacılar dijital varlıklara yatırım yapmak ile narsisizm, psikopati ve sadizm belirtileri göstermek arasında bir bağlantı bulduklarını iddia etmekteler.
“Kripto kardeşleri (cryptobros)” aynı zamanda tartışmacı olmaya, komplo teorilerine inanmaya ve haber almak için öncü sosyal ağlara güvenmeye daha yatkındır. Araştırmaya yaklaşık 2.000 Amerikalı yetişkin katılmış ve bunların yaklaşık %30’u geçmişte kripto para alıp sattıklarını doğrulamıştır.
Akademisyenler, Bitcoin’in (BTC) ilk ortaya çıkışının “ana akım, geleneksel para birimlerine ve finansal kurumlara karşı duyulan güçlü bir güvensizlikten kaynaklandığını” belirttiler. Bu, küresel bir durgunluğun hemen ardından piyasaya sürüldüğü düşünüldüğünde pek de mantıksız değildir, ancak akademisyenler şunu da savundu:
“Kurumlara ve ana akım otoritelere duyulan güvensizlik, komplo düşüncesi, bilim karşıtı tutumlar, ‘kaos ihtiyacı’ ve ana akım dışı siyasi yönelimler gibi özelliklerle de güçlü bir şekilde ilişkilidir.”
Bu makalede öne sürülen önemli bir varsayım, Bitcoin satın alanların “analitik düşünme ile ilişkili faktörlerin daha düşük seviyelerini sergilediklerini” öne sürmektedir. İlgili varsayım kripto alanındaki pek çok kişinin hiç hoşuna gitmeyecektir. Çünkü bu, onlara aptal demenin başka bir yoludur.
“Kripto para birimlerine yatırım yapan kişiler, yapmayanlara kıyasla önemli ölçüde daha yüksek düzeyde algılanan anksiyete, depresyon, fevrilik, yalnızlık, duygudurum bozuklukları ve stres yaşadıklarını bildirmektedir.”
Bu özel nokta oldukça ilginç gelebilir. Sürekli yatırım yapan ve 7/24 bir piyasada portföylerini takip edenler için, kripto yatırımının ne kadar stresli olabileceğini görmek kolaydır. Tokenların değerindeki ani oynaklıklar şüphesiz yatırımcıları endişeli ve fevri hale getirirdi. Dijital varlık sektörünün zihinsel sağlık hakkında çok sık konuşulan bir ortam olmadığı ve yatırımcıların kayıplarına cesur bir yüz takındığı düşünüldüğünde, belki de yalnızlık duyguları da beklenebilir.
Çalışma, kripto para sahiplerinin haberlerini Telegram, Reddit ve Truth Social gibi “alternatif sosyal medya kaynaklarından” alma eğiliminde olduğunu ortaya koydu. Geleneksel yayın kuruluşları tarafından sağlanan sanal varlıklar hakkında çok fazla tartışma veya haber kapsamı olmadığı düşünüldüğünde, bu çok da büyük bir sürpriz değildir.
Araştırmacılar, tipik bir dijital varlık yatırımcısının kim olduğunu özetledi:
“Kripto para sahiplerinin erkek veya erkek kimliğine sahip olma olasılığının daha yüksek olduğu, gelirlerinin biraz daha yüksek olduğu ve adil olmadığını düşündükleri bir hayat yüzünden mağdur olduklarını hisseden bir profildir.”
Makale, Toronto ve Miami Üniversitesi’nden Shane Littrell, Casey Klofstad ve Joseph Uscinski tarafından yazılmıştır. Üçlü, bu korelasyonların tamamen tesadüfi olup olmadığını ve yatırımcıların politik, psikolojik ve sosyal özelliklerinin Bitcoin veya altcoin sahibi olmalarına göre değişip değişmediğini görmek için artık daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Bu araştırmanın bazı sınırlamaları var. Birincisi, 2022’de yürütülmüş olması ve ABD’deki politik hava söz konusu olduğunda çok şey değişmiş olması; Donald Trump’ın yakın zamanda kripto para birimlerinin giderek daha fazla savunucusu haline gelmesidir, ancak yürütüldüğü sırada sonuç açıktı. Yatırımcıların hepsi Cumhuriyetçi değil.
“Kripto alan kişiler ortalama olarak siyasi tutum, kimlik ve eğilimlerin karışımından oluşan geniş bir yelpazeyi paylaşmaktadır. Bu bulgu, kripto para birimlerinin ‘aşırı sağcıların’ bir tür finansal sembolü olduğu yönündeki geçmiş iddialarla çelişmektedir.”
Bu da üzerinde durulması gereken bir noktadır. Söz konusu araştırmanın gündeme getirdiği iddialara rağmen, insanların dünyanın dört bir yanında neden kripto sahibi olduğunu anlamak söz konusu olduğunda, bu araştırmanın yüzeysel kaldığı söylenemez.
Hiperenflasyonist para birimlerine karşı güvenli bir sığınak arayan Latin Amerikalı tüketicilerden, küresel savaşlar nedeniyle yerlerinden olduktan sonra servetlerini korumak isteyenlere ve daha ucuz ve daha adil sınır ötesi işlemler arayanlara kadar, hiçbir kripto yatırımcısı aynı değildir. Uzun vadede küçük bir Bitcoin yatırımı olan biriyle meme coinlere yönelen birini aynı kategoriye sokmak zor olabilir.