Martin Shkreli: Birçok skandalı ortaya çıkan sevilmeyen isim
Martin Shkreli, hedge fon yatırımcılarını kandırmaktan hayat kurtaran kritik ilaçların fiyatlarını önemli ölçüde artırmaya kadar, kripto sektöründe sevilmeyen isimlerden birisidir.
Bir zamanlar “Amerika’nın en nefret edilen adamı” olarak tanımlanan Martin Shkreli, kendisini bir hapishane hücresine kadar götüren kariyeri boyunca peşini bırakmayan skandallarla tartışma yaratmaktan hiçbir zaman çekinmedi.
İçerik Tablosu
“Pharma Bro” lakaplı 41 yaşındaki Shkreli şimdi de kripto para dünyasının karanlık kapılarını araladı ve son olarak sosyal medyayı kasıp kavuran TrumpCoin’e dahil olduğu iddiasıyla gündeme geldi.
Peki Shkreli’nin geçmişi nedir ve dijital varlık sektörü yatırımcıların gözünde güvenilirlik kazanmak için yarışırken onu kucak açarak karşılamalı mıdır?
Kurumsal açgözlülüğün yüzü
Shkreli, 2015 yılında ilaç şirketinin parazit enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılan bir ilacın haklarını satın alması ve fiyatı bir gecede tablet başına 13,50 dolardan 750 dolara çıkarmasıyla büyük bir öfkeye yol açmıştı.
Bu, Daraprim kullanan bazı hastaların yılda yüz binlerce dolarlık bir faturayla baş başa kalacağı anlamına geliyordu.
Daha sonra menkul kıymet dolandırıcılığıyla suçlandı ve mahkum edildi. Jüri, hedge fonlarındaki yatırımcıları kandırdığını tespit etti. Hedge fonu, çeşitli yatırım stratejileri kullanarak yüksek getiri elde etmeyi hedefleyen, genellikle varlıklı bireyler ve kurumsal yatırımcılara açık olan bir yatırım fonudur.
Bu dava sırasında savcılar, Shkreli’nin yönetimi altında 40 milyon dolarlık varlık olduğunu açıkça gurur duyduğunu iddia etti. Bankada yalnızca 300 doları vardı, yatırımcıların 11 milyon dolarlık bir kayıp yaşadığını iddia ettiler.
Girişimci, kararı “efsanevi bir büyücü avı” olarak tanımlamaya devam etti. Ancak o zamanlar, kendi avukatı bile sosyal medyadaki küstah tarzının bir sorun olduğunu kabul etmişti.
“Martin ve benim önümüzdeki birkaç gün içinde tartışacağımız bir imaj sorunu var.”
Ben Brafman, Shkreli’nin Avukatı
Ardından Mart 2018’de 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Görünüşe göre pişmanlık gösterme çabaları karşılıksız kaldı. Shkreli, cezasının yarısından daha az bir süre yani Mayıs 2022’de serbest bırakılacaktı, fakat yasal mücadelesi henüz bitmemişti.
İlaç yasağı ve Wu-Tang Clan albümü
Ben Brafman, Shkreli’nin çocukların hayatını tehlikeye atan hastalıklar için tedavi üretme potansiyeline sahip olduğunu savunmaya çalışmış olsa da, mahkemeler bunu açıkça çok büyük bir risk olarak görmüştür.
Shkreli, bu yılın başlarında Daraprim’in fiyatını %5.000 oranında artırmasının sonuçlarıyla yüzleşti ve üç yargıçtan oluşan bir kurul, ilaç endüstrisinde yer almasının ömür boyu yasaklanması gerektiği sonucuna vardı.
Temyiz mahkemesi bunun nedenini açıklarken “Shkreli’nin geçmişteki suistimal modeline, bunun tekrarlanma olasılığına ve sonuçlarının yaşamı tehdit edici niteliğine” dikkat çekti. Ancak bu, Shkreli’yi gölgelemiş olan tek skandal olmaktan oldukça uzaktır.
2015’te türünün tek örneği olan bir Wu-Tang Clan albümü için 2 milyon dolar ödemiş ve bu albüm hüküm giymesinin ardından ABD savcılarına teslim edilmişti. Sıklıkla “Wall Street açgözlülüğünün kurumsal yüzü” olarak tanımlanan bir adam için iyi bir imaj değil.
Once Upon a Time in Shaolin albümü, bu ayın başlarında bir kez daha çirkin yüzünü gösterdi. Albümü 4,75 milyon dolara satın alan merkeziyetsiz otonom organizasyon (DAO) PleasrDAO, şimdi Shkreli’ye dava açtı. Shkreli’nin albümün kopyalarını halka yeniden dağıttığı iddia ediliyor.
Hatta Shkreli’nin binlerce kişinin katıldığı bir dinleme partisi düzenlediği bile iddia edilmekte.
Shkreli’nin kripto dönemi
Artık kamusal bir şirketi yönetmesi yasaklanan Shkreli’nin girişimcilik kariyeri söz konusu olduğunda çok az seçeneği olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu da onun kriptoya yöneldiği anlamına gelmekte.
Başında bu kadar çok sorun varken, bu gelişmenin kollarını açarak karşılanmaması gerektiğini iddia etmek mümkündür.
Klasik Shkreli tarzında, şimdi de geçtiğimiz haftalarda X’teki kripto topluluğunu kasıp kavuran TrumpCoin (DJT) faciasına karıştı.
Söylentiler, bu altcoinin Trump kampanyası tarafından resmen başlatıldığına dair hararetli spekülasyonların ortasında aşırı hızlandı, fakat onay gelmedi.
Shkreli o zamandan beri DJT’yi Trump’ın en küçük oğlu Barron ile birlikte Solana (SOL) blockchain ağında yarattığını iddia etti, ancak bunun ne kadar doğru olduğu konusunda soru işaretleri var.
CEHV ortağı Adam Cochran’ın da belirttiği gibi, bu durum hükümlüyü daha da zor durumda bırakabilir.
“Shkreli’nin 3 yıllık şartlı tahliye koşulları, tam mali beyanlar vermesini, ‘müşteri parasına veya yatırımlarına erişimi içeren herhangi bir serbest çalışmadan’ ve diğer suçlardan kaçınmasını gerektirmektedir. Yani ya dolandırıcılıktan hapse girecek ya da Barron adına bir yatırım fırsatını yönetip şartlı tahliye koşullarını ihlal ettiği için hapse girecek.”
Adam Cochran, CEHV ortağı
Yıllarca süren taşkınlıklar, hack saldırıları ve yatırımcıları dolandıran büyük figürlerin ardından kripto endüstrisi hevesle kendini iyileştirmeye çalışıyor.
Shkreli’nin meme coinleri piyasaya süren ses getiren fenomenler arasına katılması bu çabaları tekrar başa döndürebilir.
