NFT nasıl yapılır: NFT yapımı maliyeti, süresi ve diğer detaylar
NFT’ler, sanat endüstrisine yeni bir boyut katarak sanatçıların ve hobi sahibi kişilerin dijital dünyada eserlerini satarak para kazanmalarına yardımcı oluyor. 2021 yılında 22 milyar dolar değerinde hacme ulaşan NFT piyasası, günümüzde hâlâ daha bir hayli ateşli. Sonuç olarak yeni sanatçılar NFT nasıl yapılır ve satılır merak ediyor.
Yeni başlayan kripto sanatçılarına yönelik bu başlangıç kılavuzunda ilk NFT’nizi nasıl oluşturacağınızı öğrenmek için okumaya devam edin.
İçerik Tablosu
Sanatçılar neden NFT oluşturuyor?
Sanatçıların NFT’ye olan talebinden önce bilmeniz gereken ilk şey, NFT’nin tam olarak ne olduğudur. NFT, bir blok zincirinde kriptografik şifreleme yöntemiyle zincir içerisinde saklanan eşsiz dijital varlıktır.
Nitelikli fikrî tapular genellikle bir sanat eseri, giyim eşyası, sözleşme, müzik parçası ve daha fazlası gibi “gerçek dünyada” bulunabilen bir öğeyi temsil eder. NFT eseri Ethereum (ETH) gibi kripto paralardan farklı kılan temel şey blok zincirinde basıldıktan sonra yeniden üretilememesidir.
NFT’lerin satışının mümkün olduğu pazar yerleri, sunmuş olduğu çözümler bakımından farklı türden zincirler üzerine inşa edilmiş sanat eserlerini kabul eder. 2017 yılından itibaren faaliyette olan OpenSea pazar yeri Ethereum, Polygon, Optimism, Arbitrum, Klaytn, Avalanche, Zora Network ve Base zincirini desteklemektedir.
Sanatçıların ya da ünlü isimlerin NFT üretmesinin mantıklı birçok nedeni var. NFT nasıl oluşturulur açıklamaya geçmeden önce nedenlerine alt başlıklar altında göz atalım.
Telif ücreti
Sanatçılar, bir ürün ortaya çıkardıkça gelir elde eder ve bazı dönemlerde ciddi maddi zorluklar yaşayabilir. Bahsi geçen kişi bir sanat eseri oluşturduğunda veya kitap yazdığında bundan yalnızca satış yaptıkça gelir elde edebilir.
NFT’lerde ise durum farklıdır. Her NFT benzersiz olduğundan ve blok zincirine kaydedildiğinden, hareketlerini ve yeniden satışlarını izlemek daha kolaydır. Satıcılar bir eseri herhangi bir yatırımcıya sattıktan sonra gelecek aylarda ilgili yatırımcı da satma kararı alırsa ana NFT üreticisi, satışlardan yüzde 10’a varan komisyon geliri elde edebilir.
Telif hakları
Telif ücretiyle yakından ilgili olan bir diğer şey de telif haklarıdır. Geleneksel dijital eserlerdeki ana zorluk, sizin veya herhangi bir sanatçının bilgisi dışında kullanılabilmesidir. Ancak NFT’ler, eserlerin kime ait olduğunun bilgisini sakladığı için manipüle edilme ihtimali söz konusu değildir.
İçinde yaşadığımız dönemde fiziksel bir eserin dijital formata çevirecek tarayıcı teknolojisi oldukça gelişmiştir. Sanatçı NFT nasıl yapılır hızlı bir şekilde öğrenebilir ve telif hakkını eline alarak blok zincirinde eserini sergileyebilir.
Aracısız düzen
Sanatçılar menajerlik şirketi, galeri veya müzayede evi gibi aracı bir kurumla ortaklaşa çalışması, genellikle hazır bir pazara kolayca adapte olabilmesini sağlar. Tüm bu süreç hatır yoluyla işlemediği için sanatçı eserlerinden elde edeceği gelirin önemli bir kısmını aracı kurumlara ayırması gerekir.
NFT’lerde ise sanatçılar, OpenSea gibi NFT pazar yerleri aracılığıyla sanat eserlerini mint etme ve satma rolünü kendileri üstlenirler. Platformun kestiği ve NFT oluşturma komisyon ücreti dışında hiçbir ek masraf oluşmaz.
Eşitlik
NFT üretimi, dünyanın her yerinden internet bağlantısı olan herkesin yapabileceği kolay bir süreçtir. Çoğu sektörde birkaç şirket ön plandadır ve ticaretin önemli bir kısmını bu şirketler arasında gerçekleşir. NFT sektörü ise adaletlidir.
Eğer bireysel bir kişi ya da ekip kaliteli dijital eserler geliştirip pazarlama çalışmasını eksiksiz yürütürse hızla bilinirlik kazanabilir.
NFT mint etmeden önce bilinmesi gerekilenler
NFT satış nasıl yapılır teknik anlamda adımlar atmadan önce piyasada benzer ne tür dijital eserlerin olduğuna dair pazar araştırması yapılmalıdır. Pazardaki mevcut projelere dair bir fikir sahibi olmak, kişinin kendi NFT koleksiyonunun nasıl karşılanacağını anlamasına tüyo verebilir.
İkinci olarak, ne satmak istediğinize karar verin. Görsel bir sanat eseri mi? Kitap mı? Yoksa bir müzik mi? En yaygın NFT türü görsel formatta olan sanat eserleridir fakat bazı proje geliştiricileri sanat eserlerini GIF formatında mint etmekte.
Yatırımcılar, NFT proje geliştiricinin hesabını yakından takip etmektedir. Kişinin hesabını ne zaman oluşturduğu ve sektörde hangi araçlara yatırım yaptığı kontrol edilmektedir. Sanatçının sosyal medyada ve pazar yerinde güçlü bir görünüme sahip olunması tavsiye edilir.
NFT nasıl yapılır: Adım adım rehber
Bu rehberin amacı doğrultusunda en popüler NFT pazarı olan OpenSea’de NFT nasıl yapılır adım adım açıklayacağız.
OpenSea, kişilerin kolayca NFT mint etmesine, satmasına ve açık arttırmaya sunmasına olanak tanır. Ethereum blok zinciri üzerine inşa edilmiş bu pazar yeri, Wyvern protokolü tarafından güçlendirilmiştir.
1. Adım: Ethereum cüzdanı oluştur
OpenSea, birçok cüzdan ile uyumludur ancak yatırımcılar arasında MetaMask, en çok tercih edilen cüzdan sağlayıcısıdır. MetaMask üzerinden Ethereum cüzdanı oluşturmak için tarayıcınıza “MetaMask eklentisi” yazıp aratmanız yeterlidir.
Eğer Google Chrome kullanıyorsanız “Chrome’a ekle” butonuna tıklayın ve cüzdan kurulum işlemini gerçekleştirin.
Cüzdan hesabı oluşturulurken 12 kelimeden oluşan güvenlik kelimelerini mutlaka fiziksel bir ortamda saklayın. Hesap şifrenizi unutmanız durumunda cüzdanınıza erişmek için bu kelimelere ihtiyacınız olacak.
2. Adım: OpenSea ziyaret et
OpenSea internet sitesine giriş yapın ve ekranın sağ üst köşesinde yer alan ‘Login’ butonuna tıklayarak cüzdan bağlantısını gerçekleştirin.
3. Adım: MetaMask cüzdanını bağla
Şimdi, OpenSea’deki “Profile” sekmesine tıklayın. Site sizden bir cüzdana bağlanmanızı isteyecek ve bu bölümde, “MetaMask” cüzdanını seçmelisiniz.
Bir sonraki aşamada MetaMask şifrenizi girmeniz ve doğrulamayı gerçekleştirmeniz beklenecektir. Süreç başarıyla sonlandıysa aşağıdaki gibi bir profil görünümüne sahip olmanız gerekir.
4. Adım: NFT’nizi oluşturun
NFT nasıl üretilir öğrenmenin son adımı olarak OpenSea internet sitesindeki ‘Create’ butonuna tıklayın. Karşınıza çıkan ekranda yeni bir adet NFT’yi satışa sunmadan sadece listelemeyi mi yoksa mint etmek istediğinizi seçin.
NFT mint etmek istediğinizi var sayarsak “Mint an NFT” butonuna tıklayın ve ardından gerekli bilgileri doldurup “Create” butonuna tıklayın.
NFT oluşturmak bu kadar basit, artık merkeziyetsiz veri tabanında eserleriniz sergilenmeye başladı!
Bu süreçte dikkat edilmesi gerekilen önemli bir husus, mint ve satış sırasında ortaya çıkan işlem ücretleridir. Platformda ilk kez bir NFT sattığınızda, ödemeniz gereken iki komisyon karşınıza çıkacak.
Birincisi, hesabınızı alım satıma uygun olmasına yardımcı olurken, ikincisi OpenSea’nin kendi pazarında satış yapılmasından kaynaklı şirket tarafından kesilen tutardır. Günümüzde OpenSea her satıştan yüzde 2,5 oranında komisyon ücreti almaktadır.
NFT satış nasıl yapılır ve nelere dikkat edilmeli?
NFT yapımı ve pazar yerinde satışa sunmadan önce bir fiyat belirlenmelidir. Manevi açıdan eserin herhangi bir değeri yoksa fiyat seçimi akıllıca yapılmalıdır. Rehberin başında da belirttiğimiz gibi öncelikle benzer herhangi bir koleksiyonun olup olmadığı araştırılmalı ve fiyat analizi gerçekleştirilip ortalaması alınmalıdır. Ardından, hızlı satılması bekleniyorsa piyasa altı fiyattan satışa sunulmalıdır.
Her ülke kendi vergilendirme politikasına sahiptir ve sanatçının, yaşadığı ülkede yasalara uygun ticaret yapması gerekir. Bazı ülkelerde kripto para alım satımı vergiye tabiyken kimi ülkede vergiden muaftır. Türkiye’de yaşayan ünlü isimler, NFT ticaretine atılmadan önce “ALO 189” Vergi İletişim Merkezi’ne danışmalı ya da özelge talebi oluşturmalıdır.
Birçok deneyimli isim NFT yapma işlemine başlamadan vazgeçiyor. Bunun nedeni, ETH gaz ücreti diğer blok zincirlerine nazaran yüksek olmasıdır. Yeni NFT üretmeden mutlaka gas fee analizi yapılmalıdır.
Özet
Günümüzde üç farklı NFT türü vardır ve bunlar arasında NFT nasıl çizilir ve hangi çizim tekniğinin yaygın olduğunu araştıran kesimler azınlıktadır. Birçok ünlü isim, var olan fiziksel bir eseri dijital ortama geçirerek ya da yapay zekâdan destek alarak NFT’sini OpenSea, Rarible ve Mintable gibi platformda satışa sunar.
Yatırım almamış ve yeteri kadar nüfusa sahip olmayan bir kişi NFT satarken oldukça güçlük yaşayabilir. Eğer kişinin niyeti satmak değil sadece blok zincirinde eserini saklamaksa kolay bir şekilde bunu gerçekleştirebilir.
SSS
NFT nasıl yapılır ve satılır?
NFT’ler pazar yerleri üzerinden oluşturulur ve satılır. Çoğu NFT Ethereum tabanlı olsa da Polygon ve Solana tabanlı olanları da mevcuttur. NFT yapmak için el becerinizi kullanabilir ya da yapay zekâdan yararlanabilirsiniz.
NFT oluşturup satabilir miyim?
Evet. İnternet bağlantısı ve kripto cüzdanı olan herkes NFT oluşturabilir ve bunları pazar yerleri üzerinden satabilir. Ancak, blok zinciri ve gas fee ücretlerini karşılamak için bir miktar kripto paraya ihtiyacınız olacaktır.
En çok ne tür NFT’ler satılıyor?
Şimdiye kadar, sanat NFT’leri en çok ve en yüksek fiyatlara satılan NFT türüdür. Bu NFT’ler kısmen orta ve üst segment yatırımcılara hitap ettiği için orta seviye ve yeni yatırımcılar genellikle yapay zekâ tarafından hazırlanan eşsiz NFT’lere yatırım yapar.
Dijital sanat eserinize kimse teklif vermezse ne olur?
NFT’nize kimse ilgi göstermezse ve teklif almazsanız, NFT eserinize ödediğiniz gas ve listeleme ücreti nedeniyle küçük bir kayıp yaşarsınız.