Seed phrase nedir?

Seed phrase veya Türkçesiyle kurtarma cümlesi, şifresi unutulan veya kaybolan cüzdanlara erişim sağlanması için belirlenen kelimeler grubudur. Seed phrase temelde cüzdanları kurtarma aşamasında kullanılır. Seed phrase nedir, recovery nedir nasıl yapılır, merak edilen soruları teknik ayrıntılarla cevaplayalım.

Seed phrase nedir? Seed phrase ne demek?

Seed phrase ne demek? Aynı zamanda recovery phrase (geri yükleme cümlesi) veya backup phrase (yedekleme cümlesi) olarak da adlandırılan Seed phrase, şifresi unutulan veya kaybedilen cüzdanlara tekrar erişim sağlamaya yarayan kelimeler grubudur. Bilgisayarların çökme riski nedeniyle, dijital ortam yerine not defteri gibi somut bir yöntemle saklanması önerilir. Eğer cüzdanınız şifresini unutursanız veya cüzdanını kaybederseniz cüzdan yazılımını indirip bu kelimeleri kullanarak kripto paralarınıza tekrar erişim sağlayabilirsiniz.

Seed phrase nasıl çalışır?

Her kripto kripto donanım cüzdanı veya soğuk cüzdan, kullanıcı kurulum sürecini tamamladığında 12 ila 24 kelimeden oluşan bir seed phrase oluşturur. Bu kelimeler rastgele bir kelime listesinden seçilir ve her zaman bu kelimelerin sırayla kaydetmesi tavsiye edilir. Çoğu cüzdan BIP39 standardını kullanır.

Seed phrase, cüzdanların “geri yükleme” esnasında güvenli sağlayan şifre görevi görür. Kelimeler doğru şekilde girildikten sonra cüzdan, tüm kripto varlıklara erişim ve kontrol sahipliği sağlar. Seed phrase temelde soğuk cüzdanların anahtarıdır, hırsızlardan saklanmalıdır.

Seed phrase nasıl oluşturulur?

Seed phrase oluşturmanın ilk aşaması entropidir. Entropi, basitçe düzensizlik veya öngörülemezlik anlamına gelir. Rastgele bir kaynaktan rastgele veri geliştirerek, üçüncü taraf korsanların bu verileri kırmasını neredeyse imkansız hale getirir. Entropi bir veri kümesinin ne kadar rastgele olduğunu ölçtüğünden, bir seed phrase oluşturulmadan önce belirli parametrelere uyması gerekir. Genellikle, veriler 32’ye bölünebilir olmalı ve 128 ila 256 bit arasında entropiye sahip olmalıdır. Örneğin, 24 kelimelik bir seed phrase 256 bit entropi ile eşlenir.

Daha sonra, rastgele veri SHA256 hash fonksiyonundan geçirilir, bu da veriyi checksum olarak bilinen doğrulanabilir bir sonuca dönüştürür. Hash fonksiyonu, checksum’u onaltılık formatta verir ve bir seed phrase oluşturmak için bunun ikili formata dönüştürülmesi gerekir. Bu işlem için, checksum sonucu, BIP39 kelime listesindeki kelimeleri eşleştiren 11-bit’lik veri parçalarına bölünür.

Seed phrase güvenli bir şekilde nasıl saklanır?

Seed phrase, soğuk cüzdanların en önemli bileşenidir. Cüzdanda saklanan tüm varlıklar için son güvenlik hattıdır. Kelimeleri kaybetmek, cüzdanda biriktirilen her şeye veda etmek anlamına gelir. Ayrıca, kelimeler yanlış ellere geçerse cüzdan tamamen boşaltılabilir. Bundan tehlikeden uzak durmak için aşağıdaki yöntemleri göz ardı etmemelisiniz.

• Seed phrase’i korumanın en ucuz yöntemi, kelimeleri bir kağıda yazmak (zaman içinde yıpranmayacağına emin olun) ve güvenli bir yerde saklamaktır. Bunu yaparken, kullanıcıların geri yükleme ifadesinin birden fazla kopyasını farklı yerlerde tutmaları tavsiye edilir.
• Seed phrase’leri korurken, kasa kiralamaya yatırım yapmak faydalı olabilir.
• Seed phrase’leri yangına dayanıklı ve çevrimiçi korsanların erişemeyeceği dayanıklı malzemelere kazımak da onları korumanın bir yoludur. En yaygın olarak paslanmaz çelik kullanılır veya kaliteli bir kağıt üzerinde tükenmez kalemle not almayı tercih edebilirsiniz.
• ‘Brainwallet’ (zihin cüzdanı) bazı insanlar arasında hala popülerdir. Her ne kadar güvenilir olmayabilir de olsa, seed phrase’i ezberlemek ve akılda tutmak onu korumanın güvenilir bir yoludur.

Yukarıda belirtilen seed phrase koruma yöntemlerine ek olarak, seed phrase’lerin mutlak güvenliğini sağlamak için kullanıcıların takip etmesi gereken bazı diğer yönergeler de vardır:

• Seed phrase’i internette saklamayın.
• Seed phrase’e kimsenin erişmesine izin vermeyin; onu özel tutun.
• Arka plan kontrolü yapmadan seed phrase’i hiçbir çevrimiçi uygulamaya vermeyin.
• Seed phrase’in fotoğrafını asla çekmeyin.
• En önemlisi, seed phrase’i asla kaybetmeyin.

Seed phrase ifadesi neye benzer? Seed phrase örnekleri

Çoğu seed phrase 12 ila 24 kelimeden oluşur ve tüm kelimeler soldan sağa doğru sırayla yazılır. Bu kelimeler rastgele seçilir ancak basittir, örneğin ‘zengin,’ ‘adam,’ ‘köpek,’ ‘hanım’ gibi kelimeler BIP36 kelime listesinde bulunan 2.048 kelimeden alınır.

Seed phrase’in harfler ve sayılar yerine kelimeler kullanmasının ana nedeni, kelimelerin doğru şekilde yazılmasının daha kolay olması ve insan hatasına daha az yer bırakmasıdır. Ayrıca, bir hackerın 12 veya 24 kelimelik bir seed phrase’i brute force yöntemiyle çözme olasılığı oldukça düşüktür. İşte tipik bir on iki kelimelik seed phrase örneği:

“teknik ideoloji anlaşmazlık üniversite tıp asansör uçurtma kalp adam kedi küstah araba.”

Seed phrase ile ilişkili riskler

Seed phrase’i güvenli bir şekilde saklamak hala en büyük zorluklardan biri olmaya devam ediyor. Uzmanlar, yalnızca hafızaya güvenmemenizi öneriyor; tamamen kusursuz bir yöntem henüz geliştirilmedi. Kelimelerinizi güvende tutmak için yukarıda verilen önerileri takip edebilirsiniz.

Seed phrase ne zaman kullanılır?

Seed phrase, cüzdanlara erişim sağlamadığı durumlarda kullanılır. Bu aşamaya kurtarma (recovery) denir. Peki, recovery nedir nasıl yapılır?

Seed phrase’ler günlük olarak kripto cüzdanlarına erişimde kullanılmaz. Bir cüzdana erişim sağlamak için yalnızca kullanıcının belirlediği bir pin kodunun girilmesi yeterlidir ve seed phrase kullanımı sadece şu durumlarda gereklidir:

• Cüzdan oluştururken
• Cüzdan uygulaması silindiğinde
• Cüzdanı geri yüklerken
• Cüzdan kaybolduğunda

Seed phrase kullanarak bir cüzdan nasıl kurtarılır

Kripto para cüzdanınıza erişemediğiniz bir durumda kendinizi bulursanız, panik yapmayın!

• Resmi cüzdan uygulamasını doğrudan geliştiricinin web sitesinden indirin.
• “Cüzdanı geri yükle” gibi bir seçenek arayın.
• Seed phrase’inizi tam olarak göründüğü gibi, doğru sıra ve büyük-küçük harf kullanımına dikkat ederek dikkatlice girin. Doğruluğu sağlamak için acele etmeyin.
• Cüzdana erişmek için yeni bir şifre belirleyin. Şifreyi girdikten sonra, geri yükleme işlemine devam etmek için şifreyi onaylayın. Bu yöntem, cüzdanınıza yeniden erişirken cüzdanınızın güvenliğini sağlar.

Seed phrase ve özel anahtarlar

Seed phrase nedir ve seed phrase nasıl çalışır gibi soruları cevapladıktan sonra özel anahtarlarla arasındaki farklara göz atalım? Özel anahtar, seed phrase ile aynı mı?

Seed phrase’ler ve özel anahtarlar, kripto paraların güvenliği için kritik öneme sahiptir. Kullanıcıların blok zincirine erişimini yetkilendiren şifreler gibi çalışırlar. Ancak benzerlikleri olmasına rağmen, aynı şey değillerdir. Özel anahtarlarla tek bir adrese erişim sağlanırken, seed phrase birden fazla adrese sahip bir cüzdana erişim sağlar. Seed phrase, cüzdan bilgileri kaybolduğunda bir anahtar gibi davranır ve bununla hesaplar geri yüklenebilir.

SSS