Yapay zeka, kripto web sitesi ve fenomen dolandırıcılığını hızlandırıyor
Yapay zekânın (AI) kripto ile erken birleşimi, dolandırıcılığın yanı sıra verimlilik için de fırsatlar sunuyor. Bir Elliptic raporuna göre yapay zekâ, kötü niyetli kişilerin döngüsel (cyclical) kripto dolandırıcılıklarını hızlandırmalarına ve artırmalarına yardımcı oluyor.
Yapay zekâ ile doğan birçok kullanım alanını hepimiz şimdiye kadar duymuşuzdur. Bazı kullanım durumları yasaldır ve kripto girişimleri için faydalıdır, diğerleri ise kötü niyetli kişilerin ve dolandırıcıların mağdurları tuzağa düşürmesine olanak sağlar. Yapay zekâ, metin, görsel, web sitesi, video ve diğer içerikleri oluşturarak yasal kripto şirketlerini geliştirebilir. Ayrıca yasa dışı faaliyetler için yeni yollar da açabilir.
Yakın tarihli bir Elliptic raporuna göre yapay zekâ, kripto varlık dolandırıcılıklarının yayılmasını ve sürdürülebilirliğini hızlandırabilir. Bu da AI ve kripto endüstrisinin güvenilirliğine ciddi bir tehdit oluşturabilir.
Sosyal medya fenomenleri ve kripto web sitelerini içeren dolandırıcılıklar
Belirli kripto ürünlerini tanıtmak için takipçilerinden ve karakterinden yararlanan kripto fenomenleri (influencers), fiyatları çeşitli şekillerde manipüle etmek için kitlesini kullanabilir.
Fenomenler genellikle “pump and dump (yükselt ve düşür)” olarak bilinen ve düşük hacimli bir kripto varlığın fiyatını yapay olarak artırmak için tanıtımını yaptıkları bir taktik kullanır. Fenomenler takipçilerini yatırım yapmaya teşvik ederek fiyatı yükseltir. Daha sonra satış yaparak fiyatın düşmesine neden olur ve takipçilerinin zararından kazanç sağlar.
Fenomenler kendi platformlarını abartılı ya da yanlış iddialar yaymak için kullanarak piyasada korku ve panik (FUD) satışlarına neden olup daha düşük fiyatlardan kripto para yatırımı yapmak için fırsat kollayabilir.
Fenomenler gibi kripto dolandırıcıları da döngüsel olarak çalışır. Sosyal medyada ve mesajlaşma uygulamalarında yaygın olarak sahte dolandırıcılık yatırımları, airdroplar veya hediye siteleri paylaşılır. Bu siteler yeterince ilgi görüp gündeme taşındığında dolandırıcılar kurbanların fonlarıyla birlikte ortadan kaybolup onları eli boş bırakarak bir “halı çekme (rug pull)” işlemi gerçekleştirir. Süreç döngüseldir, bu nedenle de çekilişten sonra genellikle yeni bir token, farklı bir site ve yeni pazarlama stratejileriyle tekrardan çalışmalara başlanır.
Sosyal medya hesaplarından kurumsal web sitelerine kadar tüm bu kripto dolandırıcılığı belgelerini oluşturmak çok zaman alır, yoğun kaynak gerektirir ve maliyetlidir. Yapay zekâ araçları artık bu süreci önemli ölçüde kolaylaştırabiliyor.
Örneğin yapay zekâ ile oluşturulmuş sahte çalışan görüntüleri ve diğer pazarlama çalışmaları, dolandırıcılıkların daha yasal ve profesyonel görünmesini sağlayabilir. Bu sadece zaman kazandırmakla kalmıyor, aynı zamanda dolandırıcılığın gelişmişliğini de artırarak tespit edilebilmelerini zorlaştırıyor.
Dolandırıcıların mümkün olduğunca çok para kazanmak için yasal olmayan operasyonları düzenlemeleri ve çok sayıda insanla bağlantı kurmaları gerekir. Genellikle, sahte pazarlama ve mesajları geniş çapta yaymak için sosyal medya botları kullanılır. Ancak yapay zekâ sayesinde dolandırıcılar sosyal medya gönderilerini otomatikleştirip düzene sokabiliyor ve verimli bir şekilde dağıtılmaları için gerekli altyapıyı kurarak bu yaklaşımı bir üst seviyeye taşıyabiliyor.
Dolandırıcılık örnekleri
Bir Reddit kullanıcısına göre, muhtemelen yapay zekâ destekli bir bot olan Jessica adında bir kişi, kullanıcı bir yatırım reklamına tıkladıktan sonra AI (yapay zeka) ile çalışan kripto ticareti yoluyla büyük getiriler sunduğunu iddia etti. Ücretler ve yatırımlar adı altında Ethereum’u (ETH) pumplamak için birkaç talepten sonra, kullanıcı Jessica’ya 1.300 doların üzerinde para verdi. Bot 6.000 doların üzerinde getiri vadetti, ancak kazançları hiçbir zaman iade etmedi. Jessica son bir ödeme aldıktan sonra ortadan kayboldu.
Bir başka örnek; Kanada ve Birleşik Krallık merkezli bir kripto varlık iş birliği platformu olan NovaDrainer’ın, ortaklarına kripto yatırım siteleri oluşturarak gelirleri paylaştıran bir hizmet dolandırıcılığı sunmasıdır. Tokenları işlemek ve SEO (arama motoru optimizasyonu) için optimize edilmiş web sitesi tasarımları oluşturmak için AI kullandığını iddia etmişti.
Geçtiğimiz yıl boyunca platform, büyük olasılıkla dolandırıcılık mağdurları olan 10.000’den fazla cüzdandan 2.400 çeşit coin/token aldı. Elliptic’in analizi, NovaDrainer’ın çalınan fonları yönetmek için merkeziyetsiz borsalar (DEX), çapraz zincir köprüler (cross-chain bridges) ve token takas (swap) hizmetlerini içeren karmaşık bir çapraz zincir gizleme stratejisi kullandığını ortaya koyuyor. Ancak, işlemler yapay zekâ aracılığıyla otomatik hale getirilmemiştir.
Kripto dolandırıcılığını önleyici tedbirler ve düzenlemeler
Bu zorlukların üstesinden gelmek için önleyici bir yaklaşım gerekmektedir. Kripto sektörü gelişmiş güvenlik önlemlerine yatırım yapmalı ve dolandırıcılıkları tespit edip bunlara karşı koyabilecek teknolojiler yaratmak için yapay zekâ geliştiricileriyle iş birliği yapılmalıdır. Ayrıca, kripto kullanıcıları arasında potansiyel riskler konusunda farkındalık yaratmak ve onları dolandırıcılıkları tespit etme ve bunlardan kaçınma konusunda eğitmek çok önemlidir.
Türkiye’de HMB ve SPK ortaklığıyla yakın geçmişte duyurulan finansal okuryazarlık eğitiminde “Kripto Varlıkları” kategorisi açılmış olup bireyler sektöre dair temel bilgileri öğrenebilir.
Elliptic raporu, ortaya çıkan suç eğilimlerini azaltmak için DECODE (tespit et, eğit, iş birliği yap, savun, uygula) çerçevesinin kullanılmasını önermektedir.
Tespit et
- Yapay zekâ ile ilgili yasa dışı hizmetlere yapılan ödemeleri tespit etmek için blok zinciri analitiğini kullanın
- Suçu tespit etmek için AI ile geliştirilmiş blockchain analitiği kullanın
Eğit
- Kripto ve yapay zekâ kullanıcıları arasında hem mevcut hem de yeni kırmızı bayrak (red-flag) göstergeleri olan dolandırıcılıklar konusunda farkındalık yaratmak
- Kullanıcıları ve çalışanları ne tür açıkların hangi durumlarda oluşabileceği konusunda eğitin
İş birliği
- Yapay zekâ ile geliştirilmiş kripto suçlarını azaltmak için ilgili tarafların yeteneklerini artırmak üzere veri paylaşımı
- En iyi uygulamaları ‘dost’ kurumlar arasında paylaşılması
Savunma
- Yeni AI ve kripto teknolojilerinin geliştirme sırasında suça karşı korumalı olduğundan emin olun
- Standartlara uygunluk ekiplerini güçlendirin
Uygulama
- Yapay zekâ ile deneyler yapan yasa dışı hizmetlere karşı müdahalelere öncelik verin
- AI alanındaki yeni ve hızlı yeniliklerin kapasitenin geliştirilmesi ve eğitim ile entegre edilmesini sağlayın
