Kripto para yatırımı nasıl yapılır?

Geleneksel yatırım araçlarının giderek daha az ilgi görmesindeki ana nedenlerden biri olan kripto paralar, 2024 yılında trilyon dolarlık bir hacme ulaştı. Bu yükselen ilgi potansiyel yatırımcıların dikkatini çektiği için kripto para yatırımı nasıl yapılır fazlasıyla merak edilmekte.

Çoğu kripto para biriminin zirveye ulaştığı 2021 yılında Bitcoin, 69.044,77 dolar seviyesinde işlem görüyordu. Zirve nokta olan 2,73 trilyon dolarlık piyasa değeri uzun süredir 1 trilyon doların altındaydı ancak boğa piyasasının başlayacağına ilişkin söylentiler ve Ocak 2024’te gelen Bitcoin ETF onayları piyasayı canlandırdı.

Yüksek fiyat dalgalanmalarına rağmen yakın geçmişte korku endeksi sadece Temmuz 2023’te olumsuz işaret gösteriyordu. O zamandan bu yana kripto yatırımcılarının piyasaya olan güveni olumlu olup değer, 55,5 seviyesinin üstünde seyretmektedir. Piyasada iyimser bir tablo yer almasından kaynaklı yatırımcılar nasıl kripto para satın alacağını merak etmekte.

Unutulmaması gerekir ki ani kripto pazarına giriş yapılmamalı. Ücretsiz Türkçe ve yabancı kripto öğrenme kaynaklarına göz atıp ardından yatırım kararları alınmalıdır.

Kripto para yatırımı nasıl yapılır?

Kripto para yatırımı nasıl yapılır ve nereden satın alınır öğrenmeden önce ilk önce hangi sanal varlığın satın alınacağı kararlaştırılmalıdır. Adım adım kripto para satın al ve HODL etme işleminin nasıl olduğunu aktaralım.

Kripto para seçimi

Kripto para seçimi, yukarıdaki bölümde de belirtildiği üzere anlık ve hızlı bir kararla yapılmamalıdır. Günümüzde 10 binden fazla dijital para birimi mevcut ve gelecek yıllarda bunların yüzde 90’ının değerinin sıfırlanacağı ön görülmekte.

Yatırım için bir varlık seçerken göz önünde bulundurulması gerekilen temel özellikler, özgünlük, hedef, yol haritası ve istikrardır. Meme coinler gibi altyapısı zayıf ancak güçlü topluluğa sahip varlıklar azınlıkta olsa da bir projenin gelecek vadedip vadetmediği teknik doküman (whitepaper) analizi sonrası anlaşılabilir.

2024 yılında piyasa değeri açısından en popüler kripto türleri ve sanal varlıkları şunlardır:

• Layer-1: Ethereum (ETH), BNB (BNB), Cardano (ADA), Avalanche (AVAX) vs.
• Stablecoin: Tether USDt (USDT), USDC (USDC), Dai (DAI), True USD (TUSD) vs.
• Merkeziyetsiz finans (DeFi): Chainlink (LINK), Internet Computer (ICP), Uniswap (UNI) vs.
• Nitelikli fikrî tapu (NFT): Immutable (IMX), Stacks (STX), Render (RNDR), Flow (FLOW) vs.
• Oyun: MultiversX (EGLD), Beam (BEAM), The Sandbox (SAND), Axie Infinity (AXS) vs.
• DAO: Uniswap (UNI), Lido DAO (LDO), Arbitrum (ARB), Maker (MKR) vs.
• Meme: Dogecoin (DOGE), Shiba Inu (SHIB), Bonk (BONK), Pepe (PEPE) vs.

Kripto paralar sadece tek bir kategori altında değerlendirilmemelidir. Örneğin listede yer alan $AVAX, DeFi ortamında da işlevselliğe sahiptir. 2024’te hangi kripto paraya yatırım yapılmalı sorusuna yanıt ararken sosyal medyadaki yanıltıcı paylaşımlara da dikkat edilmelidir.

Özellikle kısa vadede yüksek kazanç vadeden varlıklar rug pull yöntemi ile erken yatırımcıları dolandırabilmekte. Özetle, kripto yatırımı yapmadan önce ilgili sanal para birimi toplam kaç adet üretildi, deflasyonist bir varlık mı ve geliştirici ekibin geçmiş başarısı nedir gibi önemli sorulara yanıt bulunması gerekmektedir.

Borsa tercihi

Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında en kripto dostu ülkelerden biridir. Hal böyle olunca dünya çapında faaliyetlerini sürdüren birçok borsa Türkiye’ye açılmıştır. Bunlar arasında Binance, OKX ve Gate.io en beğenilen kripto para borsalarıdır.

Temelde kripto borsaları ikiye ayrılır, bunlar:

• Merkeziyetsiz borsalar: Merkeziyetsiz borsalar, herhangi bir kurum ya da kuruluş tarafından yönetilmeden alıcı ve satıcının şifreli bir şekilde işlemlerini gerçekleştirmesi için gerekli ortamı sunar.
• Merkezi borsalar: Merkezi borsalar, yatırımcıların varlıklarını kendileri yerine korur ve olası bir yasa dışı işlem tespitinde gerekli otoritelere bilgi vermekle yükümlüdür. Likidite açısından genellikle merkeziyetsiz borsalardan daha iyi konumdadırlar.

Kripto para yatırımı yapmak için bir borsaya üye olmadan önce ilgili borsanın güvenliğinden emin olunmalıdır. Geçmiş yıllarda herhangi bir veri çalıntısı yaşayan bir borsada hesap oluşturmak ve kişisel bilgileri yüklemek mantıklı olmayacaktır.

Ek bilgi olarak borsaların önemli bir kısmında referans sistemi mevcuttur. Yatırımcılar, referans linki ile bir borsaya üye olursa yüzde 20’ye varan komisyon indirimlerinden faydalanabilir. Üye olmak istenilen borsada tanıdığı olan kişiler, karşı taraftan referans linki talep edebilir.

Ödeme gerçekleştirme yöntemi

Kripto yatırımı için son adım ödeme gerçekleştirmektir. Tercih edilecek yönteme bağlı olarak komisyon oranları değişkenlik gösterir. Sanal varlık satın almak için temel yöntemler şunlardır:

• Fiat para birimi, en yaygın tercih edilen bakiye yükleme seçeneğidir. Türkiye üzerinden Türk Lirası (₺), Amerikan Doları ($) ve Euro (€) ile kripto satın almak mümkün olsa da çoğunlukla para çekimi için sadece Türk Lirası kabul edilir.
• Kripto para, sanal cüzdan ya da kripto borsa cüzdanı üzerinden transfer edilebilir. Unutulmamalıdır ki her kripto para farklı sanal varlık ile takas edilemez. Bitcoin ve Ethereum, kripto borsasında takas için desteklenen öncü varlıklardır.

Binance ve OKX, kullanıcıların Türk Lirası transfer etmesinden hiçbir komisyon kesmez ancak yatırımcı, altcoin ya da Bitcoin yatırımı yapmak isterse yüzde 0,1’e varan işlem ücreti ödemesi gerekir.

Kripto yatırımını saklama metotları

Kripto yatırımlarının nerede ve nasıl saklanacağı, yatırımcılar tarafından göz önünde bulundurulması gerekilen önemli bir husustur. En popüler saklama metotları şunlardır:

Borsa cüzdanı

Sanal varlık satın almak için bir kripto borsasına kayıt olunduysa yatırımcıya otomatik olarak bir cüzdan atanır. Bu cüzdan, sadece yatırımcıya ait olup herhangi bir üçüncü taraf ile paylaşılmaz. Borsadan borsaya güvenlik katmanları değişkenlik gösterebilir.

2FA ve Google Authenticator cüzdanı korumak için en etkili hesap koruma önlemleridir. Bu önlemleri aldıktan sonra borsa içerisinde yapılacak alımlar doğrudan kişinin cüzdanına aktarılır.

Sıcak cüzdan

Sıcak cüzdan, internet ve blok zinciri ağlarıyla doğrudan bağlantısı olan cüzdanlara verilen genel bir isimdir. Kripto gönderme ve alma işlemi hızlı ve düşük komisyon oranları ile gerçekleştirilebilir. Yatırımcı, sıcak cüzdan hesabı oluşturduktan sonra bir private ve public key sahibi olur.

Bu anahtarlardan public olanı kripto transferi için karşı tarafa iletilebilir. Private key ise cüzdanın şifresidir. Kimseyle paylaşılmamalı ve güvenli bir ortamda saklanmalıdır. En popüler sıcak cüzdanlar; MetaMask, Trust Wallet, Electrum ve Exodus’tur.

Soğuk cüzdan

Soğuk cüzdan, kripto paraların tamamıyla çevrim dışı olarak saklandığı yönteme verilen isimdir. Soğuk cüzdanlar genellikle flash sürücüye benzer bir donanıma sahiptir ve çoğunlukla kurumsal isimler ya da uzman yatırımcılar tarafından tercih edilmektedir.

Sıcak cüzdana oranla en az iki kat daha yüksek güvenlik özellikleri ile yatırımcıların varlıklarının saklanması sağlanır. Soğuk cüzdanın olumsuz yanlarından birisi kripto transfer etmek kısmen maliyetli ve uzun bir süreçtir. En popüler soğuk cüzdanlar: Ledger Nano X, Trezor Model T, KeepKey ve CoolWallet Pro’dur.

2024 yılında yatırım yapılacak coinler

VeChain (VET)

VeChain, geleneksel işletmelerin blok zinciri üzerine inşa edilmesi için gereken altyapıyı sunan ve “daha iyi bir dünya için blok zinciri” mottosuyla hizmet veren bir projedir. VET token, aralarında Binance, Coinbase ve KuCoin gibi güvenilir borsaların da yer aldığı 100’den fazla borsada listelenmektedir.

Hangi kripto paraya yatırım yapılmalı sorusuna çoğu uzmanın ilk sıralarda yer verdiği VeChain, 0,047 dolardan işlem görmekte olup son bir ay içerisinde yüzde 57,5 artış göstermiştir. Henüz ayı piyasasının hakim olduğu dönemde dahi etkili büyüme yaşıyor olması boğa piyasasında üstel büyüme görme ihtimalini artırmaktadır.

VechainThor blok zinciri, düşük karbon salınımı ve yüksek ölçeklenebilir akıllı sözleşme platformuyla sürdürülebilirlik devrimine öncülük eden lider bir Katman-1 blok zinciridir. Geleneksel yatırımcılar artık proof-of-work tabanlı kripto paralar yerine çevreci PoS coinlere ilgi göstermektedir. Bunun en büyük örneği Bitcoin vs Ethereum rekabetinin giderek artmasıdır.

Sui (SUI)

Sui (SUI), geçtiğimiz ay yüzde 80’in üzerinde bir büyüme kaydederek 2 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşmayı başardı. Rehberin hazırlandığı gün itibarıyla bir adet SUI token 1,58 dolardan işlem görmektedir.

Sui, çeşitli merkeziyetsiz uygulamaları (dApps) destekleyen ve yüksek miktardaki veriyi düşük gecikme süresi ile işlemek adına tasarlanan bir blok zinciri platformudur.

Kripto uzmanları ve araştırmacıları yüksek talebin, artan popülarite, ölçeklenebilirlik oranlarının gelişmesi ve geliştirici dostu yeni özelliklerin duyurulmasına bağlamaktadır.

Yatırımcılar, Sui’nin son zamanlarda yükselişte olan dApp pazarının önemli bir bölümüne hakim olma potansiyeli konusunda iyimser olabilirler ancak benimseme zorlukları, kripto vergilendirmesi ve rekabet de dahil olmak üzere çeşitli dış etkenler Sui’nin fiyatını her daim etkileyebilir.

Pendle (PENDLE)

Pendle, kısmen yeni bir kripto para olmasına rağmen DeFi alanındaki güçlü konumuna atfedilen son 30 günde yüzde 17,1’lik büyüme yaşayarak Mart 2024 itibarıyla yaklaşık 3,32 dolardan işlem görerek önemli bir yükseliş trendi yakaladı.

Pendle, getiri sağlayan tüm varlıkların (LP) tokenlaştırılmasına ve alım satımına olanak tanıyarak kullanıcıların kazançlarını daha esnek bir şekilde yönetmesini imkân tanımakta. Yield-bearing token olarak bilinen bu varlıklar, 2023’te Binance Labs’in yaptığı gibi stratejik yatırımlar ve ortaklıklarla birleştiğinde, gelişmekte olan yeni bir kripto ekosistemine işaret etmekte.

Pendle tarafından geliştirilen protokolün farklı yeni zincirlerle entegreli çalışmaya devam etmesi hem perakende hem de kurumsal kullanıcıları kripto pazarına çekebilir. Ancak, her varlık gibi $PENDLE da özellikle kısa vadede piyasadaki payına düşeni alacaktır.

Alternatif kripto yatırımları

Kripto paralar, 7/24 aktif pazarda işlem görmelerinden kaynaklı uzun vade yatırımcıları dışında her kullanıcı başarı elde etmek için piyasayı günlük ve hatta saatlik kontrol etmelidir. Bu husus profesyonel kripto yatırımcıları için pek problem teşkil etmez ancak hisse senedi, fon ya da döviz yatırımı yapan kişilerin yeterli vakti olmayabilir.

Aşağıdaki bölümde kripto para yatırımı yapmadan nasıl kripto yatırımı yapılabileceği iki farklı yöntem ile belirtilmiştir:

Bitcoin ETF’leri

Borsa yatırım fonları (ETF), bankalar üzerinden doğrudan satılabilir. Ocak 2024’e kadar Bitcoin ETF onayı verilmemişti ancak bu tarihten itibaren NASDAQ, CBOE ve NYSE üzerinden BTC ETF satışı başladı. Günümüzde 13’den fazla şirketin Bitcoin ETF başvurusu onaylanmıştır.

Bitcoin dışında herhangi bir farklı kripto paranın ETF’si henüz alınamamaktadır ancak şirketler, Ethereum başta olmak üzere diğer kripto paralar için de ETF başvurularında bulunacağını açıkladı. Türkiye’den Bitcoin ETF’si almak mümkün değildir ancak Amerikan borsa ETF’lerine Midas üzerinden yatırım yapılabilir.

Kripto şirketleri

Şirketler, kazançlarını artırmak adına fon yöneticilerinin önerisiyle kripto pazarına yatırım yapabilir. Günümüzde en yüksek kripto yatırımı yapan şirketler kripto para borsaları olsa da Blockstream, CoinDesk ve Grayscale gibi farklı endüstriden şirketler de Bitcoin yatırımı yapmaktadır.

Borsalarda listelenen kripto şirketlerinin hisselerini satın almak dolaylı yoldan kripto yatırımı yapmanıza neden olur. İlgili şirketler düzenli olarak kripto ticareti yaptığından kripto iyi bir yatırım mı sorusuna bireysel olarak detaylı araştırma yapılmasına gerek kalmaz.

Kripto para yatırımı yapmak zor mu?

Kripto para yatırımı, genel kanının aksine son derece basit bir işlemdir. Yatırımcılar, güvenilir bir kripto borsası seçip ardından KYC doğrulamasını tamamlaması alım yapması için yeterlidir. Sonraki süreç sadece bakiye yükleme ve emir oluşturmayı içerir.

2021 yılının ortalarından itibaren hakim olan ayı piyasası, 2024 yılında sonlanması ve kripto paraların hacminin artması beklenmekte. Doğru zamanda kripto yatırım yapmak kazancınızı çok daha yükseğe çıkartacaktır.

SSS