Madencilik her şeye rağmen gelişiyor: Ukrayna elektrik sistemi nasıl etkileniyor?

Ukrayna, kripto para birimlerinin benimsenmesinde en üst sıralardaki ülkeler arasındadır. Rusya ile mevcut anlaşmazlık sırasında ülkede madencilik nasıl işliyor?

OSINT kuruluşu Molfar’daki analistler, arşiv bilgileri ve madencilik havuzu hash oranları dahil olmak üzere çeşitli açık kaynakları kullanarak Temmuz 2023’ten Haziran 2024’e kadar veri topladı. Uzmanlar ay bazında “ortalama hashrate değerini” belirledi.

Çalışmada, Ukrayna’da altı madencinin bulunduğu ve muhtemelen saatte 33 kW tüketen üç aktif madencilik havuzu bulundu. Ayrıca, asictrade.com kaynağından 146 madenci türü bilinmekte.

Ukrayna’daki maden işletmeleri ne kadar elektrik tüketiyor?

Rapor, Ukraynalı madencilerin Nisan 2024’te saatte ortalama 616 megawatt, Mayıs ayında ise saatte 487 megawatt elektrik tükettiğini gösteriyor. Üretim hacimlerine bağlı olarak, bir çelik fabrikası saatte 200 ila 1.000 MW arasında elektrik tüketebilir.

Ukraynalı madencilerin Nisan ve Mayıs 2024’teki elektrik tüketimi büyük sanayi kuruluşlarına eşit ya da onları aşmıştır. Söz konusu durum, kripto madenciliğinin nispeten yeni bir sektör olmasına rağmen gerçekleşti.

Ukrayna’nın 2023 yılındaki toplam elektrik tüketimi saatte yaklaşık 15 gigawatt civarındaydı. Aynı zamanda, mevcut cari açık da 9 GW olarak raporlandı. Mart 2024’te ülkenin toplam elektrik tüketiminin yaklaşık %6,7’si madenciler tarafından tüketilmiştir.

Öte yandan bu, küresel göstergelerle karşılaştırıldığında küçük bir miktardır. Örneğin, ABD’de madenciler saatte yaklaşık 8 ila 10 GW elektrik tüketmektedir. Dolayısıyla, Mart 2024’te Ukraynalı madencilerin elektrik tüketimi ABD’deki madencilerin tükettiğinin yalnızca %10’u kadardı.

Haziran ile Ağustos gibi daha sıcak aylarda hash oranı ve elektrik tüketimi düşmektedir. Bunun nedeni madencilik cihazlarını soğutma maliyetlerinin artmasıdır. Madencilik daha az kârlı hale gelir, bu nedenle daha az insan madencilikle uğraşır.

Bitcoin madenciliği ve hanelerin elektrik tüketimi

Bir Bitcoin madenciliği için gereken ortalama elektrik maliyeti 46,291 dolardır. Piyasada, Eylül ayının başında fiyatı çalışma sırasında 58.000 dolardı. Maliyetler ve kârlar dünyanın farklı bölgelerinde değişiklik gösterecektir.

Bir BTC’nin madenciliği için yaklaşık 110.000 kWh gerekmekte. Öte yandan Bitcoin ağının toplam tüketiminin yılda 176,02 TWh olduğu tahmin ediliyor. Bu nedenle, Ukrayna’daki tüketiciler için fiyatlar baz alınarak hesaplanırsa bir BTC’nin maliyeti 12.540 dolardır.

“Tabii ki bu hesaplamada ekipman ve amortisman gibi diğer giderler dikkate alınmıyor.”

Molfar

Madenciler ve ev halkının elektrik tüketiminin hesaplanması

Araştırmaya göre, madencilerin Nisan ila Haziran ayları arasındaki ortalama elektrik tüketimi 658 hastane, 3,5 milyon adet sokak aydınlatması, 36.000’den fazla mağaza ve yarım milyondan fazla klimanın ürettiği enerjiye eşitti.

Madenciler tarafından tüketilen enerji seviyesi Ukrayna’nın en büyük şehirlerine birkaç gün boyunca yetecek kadardır.

“Madencilerin günlük elektrik tüketim oranı yani günde 9.052 MW, Kiev ve Dnipro’da kesintisiz 3,89 gün geçirilmesini sağlamıştır. Madenciliğin 1 günü Kiev ve Dnipro’da elektrik kesintisinin olmadığı 4 günü kapsamaktadır.”

Molfar analistleri

OSINT ajansı Molfar’ın Araştırma Müdürü Maksym Zrazhevskyi, crypto.news ile yaptığı görüşmede madencilerin tüketiminin Ukrayna’nın altyapısının işleyişini önemli ölçüde etkilediğini belirtti. Madencilerin elektrik tüketimi, özellikle ülke nüfusunun elektrik tüketiminin zirveye ulaştığı akşam saatlerinde olumsuz etki yaratıyor.

Dolayısıyla, madencilerin tahmini elektrik tüketimi, örneğin 770 hastanenin tüketimiyle karşılaştırılabilir olduğundan madenciler ülkeye zarar veriyor. Bu, savaş sırasında ülke için hayati önem taşıyan bir altyapıdır.

“Bununla birlikte, elektrik üretimiyle ilgili durum yasal madencilik faaliyetlerine yönelik koşullarla birlikte iyileşirse, madencilik savaş sonrası Ukrayna için bir avantaj haline gelebilir.”

Maksym Zrazhevskyi, Molfar Araştırma Müdürü

Ukrayna’da kripto paranın yasal durumu

Şubat 2022’de Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky sanal varlıklarla ilgili yasayı imzaladı. Yeni kurallara göre, Ulusal Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu kripto piyasasını düzenleyecek. Ukrayna’da madencilik yasak değil, aslında bu varlık elde etmek için ekipman kullanımını içeren bir faaliyettir.

Öte yandan, Ukrayna’da kripto para düzenlemesi henüz tam olarak oluşturulmadı. Mart ayında Ukrayna hükümeti, 2024 ila 2027 yılları arasında AB’den 50 milyar euro (1,8 trilyon lira) alınmasını sağlayan “Ukrayna Kolaylık” programı çerçevesinde bir reform planını onayladı. Belge, diğer hususların yanı sıra, dijital varlık piyasasına ilişkin hükümler de içermektedir.

Hükümet, yasa dışı faaliyetlerle mücadele etmek için MiCA hükümlerini ve kripto piyasasının vergilendirilmesinin benimsenmesini dikkate almak üzere sanal varlıklara ilişkin ilgili yasanın değiştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Rusya ile çatışmanın başlamasından bu yana kripto para birimleri, Silahlı Kuvvetlerin ihtiyaçları için bağış toplanması da dahil olmak üzere Ukrayna’da popüler hale geldi.

Ukrayna’da madenciliğin geliştirilmesine ilişkin beklentiler ve zorluklar

Analistler, Rusya ile yaşanan çatışmanın kripto para madenciliğiyle ilgili durumu daha da kötüleştirdiğini belirtiyor. 2021’in sonunda, 2 ila 3 GW kapasiteli nükleer santrallerin etrafında madencilik merkezleri inşa edilmesi planlandıysa, 2024’te bu tür planlar hayali görünüyor.

“Ukrayna’nın enerji sisteminin mevcut durumu bu sektörün kârlılığı konusunda soru işaretleri yaratıyor. Madencilik için elektrik maliyetlerinin genellikle Dnipro ve Kiev gibi şehirlere sağlanan enerji limitlerinden çok daha yüksek olduğunu görüyoruz. Madenciler teorik olarak bu sorunu güneş veya rüzgar enerjisi santralleri kullanarak çözebilir.”

Molfar analistleri

Öte yandan Zrazhevskyi, Ukraynalıların kripto para birimleri konusunda çok tutkulu olmaları nedeniyle ülkenin madencilik alanında gelişme göstereceğine inanıyor. Genellikle birikimlerini koruma aracı olarak dijital varlıkları seçiyorlar. Düşük elektrik fiyatı ülkeyi madencilik gelişimi için çekici kılıyor.

“Ukraynalılar kripto para dünyasında aktif olarak yer alıyor ve ucuz elektrikle birlikte ülkenin bu sektörde önemli bir merkez haline gelme ihtimali yüksek. Şu anda Ukrayna’daki başlıca engeller elektrik kesintilerinin yanı sıra kusurlu yasalardır.”

Molfar analistleri

Mevzuata gelince, Ukrayna’da madencilik de dahil olmak üzere gelecekte kripto para piyasasında düzenleme yapılmasına olanak tanıyacak girişimler halihazırda değerlendirilmekte.