NFT nedir ve nasıl yapılır? Kapsamlı rehber

İlk üretilmelerinden yedi yıl geçmesinden sonra NFT eserlerinin değeri anlaşıldı ve milyonlarca dolarlık hacme ulaştı. Nitelikli fikrî tapuların temellerini, neden bu kadar popüler olduklarını ve kişilerin nasıl kendi dijital eserlerini üretebileceğini açıklayacağız! 2021’de ana akım haline geldiğinden beri, dijital sanatçılardan ünlülere ve futbol kulüplerine kadar herkes NFT trenine atladı. Peki NFT nedir nasıl yapılır? NFT sektörünün neden bu kadar popülerleştiğini birlikte inceleyelim.

NFT nedir nasıl yapılır?

NFT’ler kaydının blok zincirinde tutulduğu dijital eserlerdir. Sanal bir varlık kilitli değilse ve takası mümkünse aynı değerde başka bir araç ile kolayca takas edilebilir. Örneğin fiat para (Euro, Türk Lirası, Dolar vs.) birimleri değiştirilebilirdir çünkü 20 liralık banknot yine aynı değere sahip başka bir 20 liralık banknotla takas edilebilir.

Buna karşılık takası olmayan öğeler ise kolayca değiştirilemez. Örneğin, Mona Lisa ve Kaplumbağa Terbiyecisi tabloları aynı değere sahip değildir ve takas edilemezler. Anlaşılır bir şekilde non-fungible token nedir ve nasıl yapılır açıklayamaya geçelim.

NFT’ler dijital bir varlığa (örneğin resim, müzik, tapu veya video) iliştirilen ve bu varlığın sahipliğinin kanıtı olarak işlev gören veri parçalarıdır. Teknik olarak farklı bir kişi NFT eserlerinin görüntüsünü kopyalaması mümkündür fakat eserin gerçek sahibi olabilmesi için kendi cüzdanına transfer etmesi gerekir.

NFT’lerin çoğu türünün tek örneğidir. Bored Ape Yacht Club (BAYC) NFT koleksiyonu buna iyi bir örnektir. Koleksiyon 10.000 maymun resminden oluşuyor ve hiçbiri birbirinin aynısı değil. Her bir maymunun yalnızca bir kopyasının mevcut olması, onları değerli kılan ana nedendir.

NFT’ler 2014’ten beri piyasada olsa da ünlülerin ve spor figürlerinin büyük destekleri sayesinde 2021’de tam anlamıyla patlama yaşadı. Cristiano Ronaldo ve Matt Damon gibi ünlülerin NFT sektörüne girişi ana akım medyada merak uyandırdı.

Öyle ki günümüzde NFT ne demek ve nasıl oluşturulacağına ilgi duyan yüzlerce Türk sanatçı yeni projeler duyurdu. Refik Anadol, Murat Pak ve Cem Yılmaz, kendi dijital eserlerini üreten Türk ünlü isimlerden bazılarıdır. Hemen her sanatçı, ürettiği eserleri OpenSea gibi bilindik bir pazar yeri üzerinden yatırımcılara sunmaktadır.

NFT nasıl çalışır?

NFT’ler, işlemleri kaydeden halka açık veri tabanı olan bir blok zincirinde saklanır. NFT’lerin çoğu Ethereum blok zincirine kaydedilirken, bazıları Solana ve Polygon gibi alternatif blok zincirlerinde barındırılır.

NFT nasıl üretilir merak eden bir kişi öncelikle eserini “mint” etmesi gerekir. Bu işlem, sanat eserine dijital bir sertifika eklenmesini ve blok zincirine kaydedilmesini içerir. Dijital sertifika, sanat eserine sahip olduğunuzu onaylar ve NFT’nin işlem geçmişini kayıt altına alır.

Üretilen eser hangi cüzdanda saklandığı ve eski sahiplerinin kimler olduğu gibi bilgiler yatırımcılar tarafından takip edilebilir.

Bitcoin ve diğer kripto para birimlerine benzer şekilde NFT’leri dijital bir cüzdanda saklayabilirsiniz. Fiziksel cüzdanların aksine sanal cüzdanlar, blok zincirinde bir değeri olan her varlığı saklayacak formdadır. O halde bir alt bölümde, terim olarak NFT anlamı hakkında bilgi vermeye geçelim.

NFT açılımı nedir?

Türk Dil Kurumu’nun yakın tarihte NFT açılımı konusunda Türkçe’de hangi terimin kullanılmasının doğru olacağını aktardı. İngilizce açılımı “Non-Fungible Token” olup doğrudan çevirisi “Değiştirilemez Token” şeklindedir.

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç, Türk Dil Kurumu (TDK) ile ortaklaşa çalışmaları sonrası NFT teriminin Türkçe karşılığı “Nitelikli Fikrî Tapu” olarak belirlendiği açıklandı.

NFT ne işe yarar?

NFT’ler öncelikle dijital varlıkların sahipliğini belirtmek ve dolandırıcılığı önlemek için kullanılır. Ancak bu alandaki gelişmeler sayesinde sanal eserlerin kullanılabileceği farklı alanlar ortaya çıkmıştır:

Sahiplik belgeleri

NFT’lerin temel kullanımlarından biri dijital bir varlığa sahip olunmasının kolayca doğrulanabilmesidir. Diyelim ki yatırımcının CryptoPunks #124 NFT’si var. İnternetteki herhangi biri eserinizin resmini kopyalayıp indirir ve internet ortamında kullanırsa hiçbir fayda sağlayamaz çünkü sahiplik belgesi tektir ve değiştirilemez.

Koleksiyon eserleri

Bazı NFT eserleri, insanların tesbih veya Hot Wheels araba koleksiyonu yapmasına benzer şekilde tasarlanmıştır. NBA Top Shot ve Topps NFTs gibi mağazalar, koleksiyoncularla takas edilebilen dijital eserleri takipçileriyle paylaşmakta.

Yatırım araçları

Birçok okuyucu, NFT ne işe yarar sorusuna yatırım için kullanabileceğinin farkındadır. NFT’lerin az bulunması, onları yatırım ve spekülasyon için harika bir araç haline getirmektedir. Koleksiyoncuların geneli NFT’leri erken bir tarihte düşük bir fiyattan satın alıp hemen ardından daha yüksek bir değere satma gibi bir yol izler. Projenin geleceğine inanan bazı yatırımcılar ise NFT’leri HODL etmeyi tercih etmekte.

Gayrimenkul belgeleri

NFT’ler esasen bir blok zinciri üzerinde güvence altına alınmış dijital kayıtlardır, yani manipüle edilmeleri neredeyse imkansızdır. Gayrimenkul sektörü, işlemleri hızlandırmak ve mülk değeri değişikliklerini takip etmek için NFT’leri dijital tapu senetleri olarak kullanabilir. Kurumsal şirketler henüz nasıl NFT oluşturulur ve kullanılır bilmediğinden yaygın değildir ancak yakın gelecekte tüm tapuların blok zincirine işlenmesi beklenmekte.

Sanal oyun eşyaları

Oyun sektörü milyonlarca dolar değerindeki bir piyasadır. NFT tabanlı kripto para kazandıran oyunlar içerisinde oyuncular, karakterlerini güçlendirmek için kullanabilecekleri benzersiz oyun içi eşyalar toplaması mümkün. Oyun içi NFT sanal eşyalar kişinin isteğine göre gerçek dünya para birimine dahi dönüştürülebilir. Bu konseptteki oyunlar oyna-kazan (P2E) türüne girmektedir.

NFT alanındaki önemli platformlar

NFT alanı, dijital sanat eserleri ve pazar yerlerinden çok daha fazlasıdır. Daha fazla sektör ve oyuncunun katılmasıyla NFT sektörü sürekli genişlemektedir. İşte NFT alanında bulabileceğiniz bazı yaygın platformlar:

NFT pazar yeri

OpenSea, Rarible, Binance NFT ve Coinbase NFT gibi NFT pazar yerleri, NFT alım satımının yapıldığı ana platformlardır. Pazar yerleri, farklı alanlarda uzman içerik oluşturucuları tarafından üretilen dijital koleksiyon ürünlerine ev sahipliği yapar ve bunları yatırımcılara sunar. Bu platformların çoğu, yeni NFT projelerin duyurduğu NFT droplarına da ev sahipliği yapmakta.

Sotheby’s ve Christie’s gibi güzel sanatlar ve mücevherat dünyasının köklü oyuncuları da NFT alanına giriş yapmıştır. Geçmişte Christie’s, Beeple’ın Everydays adlı eserin satışının yapıldığı müzayedeye ev sahipliği yapmıştır. The First 5000 Days adındaki NFT eseri, 69 milyon dolara satıldığı bilgisini de ekleyelim.

NFT Launchpad

Bir NFT projesinin tüm sürecini tek başına yürütmek bazı kişiler için zor olabilir. Tam olarak bu noktada NFT Launchpad etkinliği düzenleyen aracı siteler devreye girer. Bu şirketler, NFT koleksiyon sahiplerinin belirleyeceği ödül sistemiyle Launchpad üzerinden fon sağlayan yatırımcılara NFT hediye eder ve iki taraf için de “kazan-kazan” durumu oluşur.

Metaverse

Metaverse alemi, 2018 yılında vizyona giren Ready Player One filminde görülen sanal dünyaya oldukça benzer yapıdadır. Henüz tam anlamıyla o seviyeye ulaşılmamış olsa da Decentraland gibi sanal dünyalar, oyuncuların özelleştirilebilir arsalar oluşturmasına ve bu arsaları NFT şeklinde satmasını destekler.

NFT nasıl üretilir?

NFT oluşturmak nispeten basit bir işlemdir. İhtiyacınız olan şeyler sadece mint etmek için bir dijital sanat eseri ve bir miktar kripto para.

NFT nerede yapılır ve üretilir alt bölümde açıklayalım:

• Bir fikir bulun. Hedeflerinize bağlı olarak geniş bir kitleye hitap eden bir eser veya sadece küçük bir kesimin takdir edeceği bir sanat eseri oluşturun.
• Sanat eseri üzerinde çalışın. Fikrinizi hayata geçirmek için görsel zekânızı kullanın. BAYC gibi büyük NFT koleksiyonları yapmayı planlıyorsanız daha üretken bir düşünce tarzına sahip olmalısınız.
• Çalışmanızı kaydedin. Hangi eseri blok zincirinde barındırmak istediğinizin yedeğini mutlaka alın, aksi durumda sıfırdan hazırlamak zorunda kalabilirsiniz.
• Bir kripto para borsasına kaydolun ve sanal cüzdanınıza kripto para transfer edin.
• Sanal cüzdanını pazar yerine bağlayın. Bunun için cüzdan eklentisi indirmeniz gerekebilir.
• “Mint” seçeneğini seçin ve onay verin.
• Gas ücreti (gas fee) ödeyin ve NFT’nizi resmî olarak satışa çıkarın.

NFT koleksiyonların tanıtımı nasıl yapılır?

Artık NFT eseri platformda listelendiğine göre artık insanların değerlendirmesi için tanıtım çalışmasına başlamanız gerekir. İşte NFT’nizi tanıtmak için en iyi pazarlama yöntemlerinden bazıları:

• Eğer NFT topluluğu arasında saygın bir konuma ulaşmak istiyorsanız koleksiyonunuza dair sosyal medya hesapları oluşturmalısınız. Bu hesaplar üzerinden çalışmalarınızı ve altyapı güncellemelerini paylaşabilirsiniz.
• Aktif bir hayran kitlesi oluşturmak ve erken aşamada sadık bir kitleye erişmek için Discord topluluğu inşa edin. Sık sık olmasa da belirli aralıklarla çekilişler düzenleyerek ilginin azalmasını önleyin.
• Son aşama olarak koleksiyonunuzu tanıtmak için NFT influencerları ile irtibata geçin.

Özet

Nitelikli fikrî tapular veya NFT’ler sanat, video ve müzik gibi dijital varlıklara iliştirilen blok zinciri tabanlı sanal varlıklardır. Yatırım araçlarından dijital koleksiyonlara kadar pek çok kullanım alanı vardır. Genel kanının aksine NFT nedir ve nasıl yapılır son derece kolay bir şekilde anlaşılabilir ve bireyler tek başlarına dijital sanat koleksiyonlarını üretip OpenSea gibi pazar yerleri üzerinden yatırımcılara sunabilir.

SSS