Türkiye 137 milyar dolar işlem hacmiyle MENA’nın en büyük oyuncusu: rapor
Chainalysis yeni raporunda, Türkiye’nin MENA bölgesindeki kripto ekosistemindeki dinamik rolünü ve etkileyici büyüme oranlarını ortaya koyuyor.
Chainalysis’in yakın bir tarihte paylaştığı “The 2024 Geography of Crypto” raporunda bölgesel trendlerden bahsetti. Rapor 151 ülkeyi kapsamakta ve her ülkenin nüfus büyüklüğü ve alım gücü gibi demografik özellikleri dikkate alınmaktadır.
Araştırmaya göre, 2024 Küresel Kripto Para Benimseme Endeksi’nde en çok öne çıkan bölge, Orta ve Güney Asya ile Okyanusya oldu. İlk 20 ülke arasında bu bölgeden tam yedi ülke yer almakta. İlgili bölgede, yerel kripto para borsalarında, yatırımcı hizmetlerinde ve DeFi alanında oldukça yoğun bir aktivite var.
Türkiye ise bu listede 11. sırada yer alıyor. Geçtiğimiz ay, ülkemizin de içinde bulunduğu MENA olarak bilinen Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi, hem bireysel hem de kurumsal benimseme arttıkça yedinci en yüksek hacimli kripto para pazarı konumuna yükselmişti.
Rapor, MENA’nın Temmuz 2023 ila Haziran 2024 arasında 338,7 milyar dolar kripto para elde ettiğini ortaya koydu. Bu, dünya toplam işlem hacminin %7,5’ini oluşturmakta. Pazar diğer bölgelere göre daha küçük olsa da, Türkiye 11. sırada, Fas’ın ise 27. sırada yer alması dikkate değerdir.
Türkiye 137 milyar dolarlık işlem hacmiyle bölgedeki en büyük oyunculardan biridir. MENA’daki kripto para faaliyetlerinin büyük bir kısmı, profesyonel ve kurumsal seviyede yapılıyor. Toplam değerin %93’ü, 10.000 dolar ve üzerindeki işlemlerden geliyor.
Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, merkeziyetsiz platformlara büyük ilgi gösteriyor. MENA bölgesindeki DeFi faaliyetlerinin çoğu merkeziyetsiz borsalar üzerinde gerçekleşiyor ve Suudi Arabistan, bu alanda diğer ülkelerden biraz daha fazla paya sahip. Genç nüfusa sahip Suudi Arabistan vatandaşlarının %63’ü 30 yaşın altında, bu da yeni finansal teknolojilere yönelik açık fikirli bir yaklaşım sunuyor.
Türkiye ve Katar’daki kullanıcılar merkezi borsalar kategorisine daha bağlı ve DeFi katılımları dünya ortalamasının altında kalıyor. Bu durum, Türkiye’nin yerel kripto pazarındaki gelişmelerin daha fazla dikkate alınması gerektiğini gösteriyor.
Türkiye’de stablecoin hacmi altcoinlere oranla daha yüksek
MENA bölgesindeki stablecoin ve altcoinler, Bitcoin ve Ethereum gibi geleneksel varlıklara göre pazar payını artırıyor. Özellikle Türkiye, Suudi Arabistan ve BAE’de stablecoin hacmi daha yüksek. Türkiye’de, ekonomik istikrarsızlık ve yüksek enflasyon nedeniyle bireysel kullanıcıların stablecoinlere olan bağımlılığı, dalgalanmalara karşı endişelerini ve istikrarlı değer saklama ihtiyacını yansıtmakta.
BAE’de ise BAE Dirhemi ABD Doları’na sabitlenmişken, stablecoinlerin benimsenmesi daha geniş kripto hizmetlerine ve ticaretine giriş yolu olarak popülerlik kazanmasından kaynaklanıyor. $ETH kullanımı bölgedeki diğer ülkelere göre dengeli olsa da, global ortalamanın altında kalıyor ve Türkiye, bu konuda öncülük ediyor.
Nisan 2024’te Chainalysis, Türkiye’de GSYH’nin bir payı olarak stablecoin alımında birinci sırada yer aldığını ortaya koymuştu. 2024 Crypto Spring raporu, işlem hacmine göre en güçlü stablecoin olan Tether’e yönelik artan uluslararası ilgi ve güveni vurguladı. Özellikle enflasyonla mücadele eden Türkiye ve Gürcistan gibi ülkeler, yerel para birimlerinin değerindeki hızlı düşüş nedeniyle $USDT alımlarında ön planda yer aldı.
Türkiye MENA’nın en yüksek hacimli ülkesi
Banco Bilbao Vizcaya Argentaria Türkiye Blockchain Müdürü Francisco Maroto, Türkiye’deki kripto benimsemenin büyük ölçüde müşteri odaklı olduğunu ve nüfusun %40 ila %50’sinin kripto para ile ilgilendiğini belirtiyor. Yüksek benimseme oranı, devam eden enflasyon karşısında tüketici finansal koruması ihtiyacı ve daha yüksek kazanç potansiyeli olan riskli tokenlara yönelik eğilimle bağlantılıdır.
Maroto, Türk kullanıcıların $BTC ve $ETH dışında futbol takımı paraları ve spekülatif altcoinlere de yatırım yapma eğiliminde olduğunu ifade ediyor.
Garanti BBVA, Türkiye’deki kripto talebine yanıt olarak 2024’ün başlarından itibaren kripto saklama hizmetleri sunmaya başladı ve yakında ticaret hizmetlerini de başlatacak. Türkiye, son zamanlarda SPK’nın kripto varlıkları içerecek şekilde güncelleyerek piyasa bütünlüğünü ve tüketici korumasını artırmayı hedefliyor.
“Yeni düzenlemelerle birlikte daha fazla bankanın piyasaya gireceğini öngörüyoruz.”
Francisco Maroto, BBVA Türkiye Blockchain Müdürü
Kripto piyasaları genellikle Binance gibi borsalar ve yerel CEX’ler Paribu tarafından domine edilse de, Akbank ve Garanti BBVA gibi bankalar düzenlenmiş hizmetler sunarak bu alana girmekte. Türkiye, MENA bölgesindeki profesyonel düzeydeki kripto işlemlerinin %43,2 ile en yüksek payına sahip. Bu da orta ölçekli transferler ve büyük ölçekli bireysel faaliyetleri için canlı bir piyasa olduğunu gösteriyor.
